نسل جدید گرم‌کن‌های صنعتی و خانگی در دانشگاه علم و صنعت ایران ساخته شد

پژوهشگران دانشگاه علم و صنعت ایران پس از ۶ سال تلاش موفق به ساخت گرم‌کن‌هایی شدند که احتراق در آن‌ها بدون شعله بوده و ضمن برخورداری از ایمنی بالا، می‌توانند مصرف انرژی را تا ۵۰ درصد کاهش دهند. نتایج آزمایش‌های یک شرکت خودروسازی نشان داد این گرم‌کن می‌تواند تا ۷۰ درصد زمان پخت رنگ را کاهش داده و سرعت تولید را بالا ببرد.

انرژی مصرف شده برای گرمایش به دلیل راندمان پایین کوره‌های معمول در بسیاری از صنایع کشور از جمله صنایع خودروسازی، کاشی‌سازی و صنایع غذایی، سهم عمده‌ای از هزینه‌های تولید را شامل می‌شود. همچنین وجود شعله و تولید گازهای سمی در بخاری‌ها، تا کنون حوادث تلخی را در کشورمان رقم زده است. اما پژوهشگران ایرانی با استفاده از مواد سرعت دهنده به واکنش‌های شیمیایی یا کاتالیست‌ها گرم‌کن‌هایی را ساخته‌ و مورد آزمایش قرار داده‌اند که دمای احتراق آنها پایین بوده و از راندمان بسیار بالایی در گرمایش برخوردارند. دکتر سید مصطفی حسینعلی‌پور، رییس آزمایشگاه تحقیقاتی انرژی، آب و محیط زیست دانشگاه علم و صنعت ایران در این باره می‌گوید:« در حالیکه حدودا ۷۰ درصد انرژی در گرم‌کن‌های معمول از طریق دودکش تلف می‌شود، گرم‌کن تشعشعی کاتالیستی موسوم به گرم‌کن سبز در حدود ۸۰ درصد انرژی تولید شده را وارد محیط می‌کند.» سرپرست پروژه ساخت گرم‌کن سبز در ادامه می‌افزاید:« کاهش دمای احتراق موجب شده تا تولید آلاینده‌ای چون اکسید نیتروژن به صفر رسیده و گاز سمی منواکسید کربن به زیر ۵ قسمت در میلیون کاهش یابد که این عدد در بخاری‌های استاندارد کنونی حدودا ۳۰ قسمت در میلیون است.» هر چند این فناوری پیشرفته هم‌اکنون توسط دو شرکت در جهان عرضه می‌شود اما به دلیل هزینه بالای محصولات خارجی و وجود تحریم‌ها استفاده از آن در کشور تا کنون با محدودیت‌های بسیاری مواجه بوده است. این در حالی است که محصول تولید شده در دانشگاه علم و صنعت ایران با وجود قابلیت‌های بالا، با هزینه‌ای معادل ۶۰ درصد نمونه خارجی تولید شده است.

احتراق بدون شعله

اغلب بخاری‌های گازی یا کوره‌های صنعتی با سوزاندن مستقیم گاز در دمای حدودا ۵۰۰ درجه و گرم کردن هوای اطراف خود عمل گرمایش را انجام می‌دهند این در حالیست که بر اساس گفته‌های مسئولین پروژه در گرم کن سبز فرآیند ترکیب گاز و اکسیژن هوا روی نقاط پوشیده شده از کاتالیست صورت می‌گیرد. حضور کاتالیست موجب می‌شود واکنش شیمیایی در دمایی حدودا ۴۰۰ درجه صورت پذیرد و گرمای حاصله به صورت امواج مادون قرمز در محیط منتشر شود. راندمان بالای این نوع گرمایش موجب می‌شود بتوان در هر متر مربع از این گرم‌کن ۱۷ کیلووات حرارت دریافت کرد.

هزینه‌های صنایع کاهش می‌یابد

گرم کن سبز ساخته شده در دانشگاه علم و صنعت با هزینه پایین تولید و ایمنی بسیار بالا نه تنها در مصارف خانگی کاربرد بسیاری دارد بلکه به دلیل راندمان بالا و کاهش مصرف انرژی صنایع مختلفی را به خود جلب کرده است. دکتر حسینعلی‌پور ضمن اشاره به مذاکرات صورت گرفته با صنایع مختلف در این زمینه می‌گوید:«هم‌اکنون با یک شرکت بزرگ بخاری‌سازی برای تولید انبوه گرم‌کن‌های خانگی سبز در حال مذاکره هستیم. طبق محاسبات اقتصادی که انجام شده است هزینه تولید این نوع بخاری تفاوت چندانی با بخاری‌های معمول نمی‌کند در حالیکه برتری گرم‌کن سبز در ایمنی و مصرف انرژی نسبت به انواع معمول چشمگیر است.» استاد دانشگاه علم و صنعت ایران همچنین با تاکید بر حیاتی بودن کاهش مصرف انرژی در صنایعی مثل کاشی سازی و خودروسازی از فعالیت‌های انجام شده برای استفاده از فناوری گرم‌کن سبز در این صنایع خبر داد و گفت:« کوره‌های پخت رنگ در صنایع خودرو سازی یکی از گلوگاه‌های تولید محسوب می‌شوند و سرعت حرکت قطعات در این بخش تا حد زیادی بر روی نرخ تولید کارخانه اثر می‌گذارد به همین دلیل ارتقاء فناوری این کوره‌ها برای صنایع خودروسازی از اهمیت شایانی برخوردار است. آزمایش‌هایی که در دانشگاه علم و صنعت و با همکاری یکی از صنایع خودروسازی کشور انجام شد نشان داد استفاده از کوره‌های سبز ضمن کاهش قابل توجه حجم کوره‌ها تا میزان ۷۰ درصد زمان پخت را کاهش داده و کیفیت رنگ پخت شده نیز افزایش می‌یابد.»

محققان دانشگاه علم و صنعت ایران هم‌اکنون همزمان با فعالیت‌های دانشگاه برای تجاری سازی محصول به دنبال آنند تا ایده‌های جدیدی را برای ارتقاء فناوری کسب شده توسعه دهند.