رگ یاب دست ساخته شده در دانشگاه علم و صنعت ایران ، پایانی بر زجر تزریق به بیماران خردسال

  پژوهشگران دانشگاه علم و صنعت ایران با به کارگیری فناوری دوربین‌های دید در شب موفق به ساخت دستگاه رگ‌یاب دست اطفال شده‌اند که می‌تواند به مشکل پرستاران در تزریق به دست بیماران خردسال پایان دهد. این فناوری با پشت‌ سر گذاشتن موفقیت‌آمیز آزمایش‌ها، هم‌اکنون در حال طی کردن مراحل دریافت مجوز از وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی است.

  تزریق به کودکان خردسال یکی از سخت‌ترین کارهای پرستاران است. ضمن آنکه این کار برای خردسالان نیز بسیار زجر آور است چرا که رگ‌های خردسالان به دلیل نازک بودن به سختی دیده می‌شوند. این امر به گفته پانته‌آ مافی، از همکاران پروژه، موجب می‌شود که پرستاران مجبور باشند برای پیدا کردن محل رگ چندین بار سوزن را در دست بیمار خردسال فرو کنند که این کار بسیار درد آور است.

  پژوهشگران آزمایشگاه تست‌های غیر مخرب دانشکده مهندسی مکانیک دانشگاه علم و صنعت ایران به سرپرستی دکتر محمد ریاحی با همکاری گروه تحقیقاتی دکتر علی عبدالعالی، استادیار دانشکده برق این دانشگاه برای حل این مشکل موفق شدند تا در یک کار بین رشته‌ای از امواج فروسرخ که در دوربین‌های دید در شب کاربرد دارد برای ساخت یک دستگاه رگ‌یاب خردسالان بهره بگیرند. دکتر ریاحی درباره این ایده می‌گوید:« ما از تفاوت رفتار امواج فروسرخ در عبور از مواد مختلف بهره گرفتیم.» به گفته وی امواج فروسرخ بخشی از طیف امواج الکترومغناطیس هستند که بی ضرر بوده و با چشم انسان قابل رویت نیستند ولی می‌توان با استفاده از حسگرهایی، آنها را آشکار سازی کرده و تصاویر گرفته شده توسط آنها را به صورتی مرئی برای انسان نمایش داد و این کاری است که توسط دوربین‌های دید در شب انجام می پذیرد.

  عمید مقصودی، از همکاران پروژه نحوه عملکرد رگ یاب دست خردسالان را اینگونه تشریح می‌کند:« در این دستگاه، نور فروسرخ به صورت کنترل شده و با انرژی مشخص به دست تابانده شده و پس ازعبور از آن توسط حسگرهایی دریافت می‌شود. جریان خون، اثری متفاوت از بافت دست بر روی این امواج می‌گذارد که این تفاوت با کمک یک پردازنده، آشکار شده و بر روی یک نمایشگر کوچک به تصویر کشیده می‌شود. بدین‌ ترتیب محل رگ‌های خونی به وضوح برای پرستار، مشخص و وی می‌تواند بدون نگرانی، تزریق را در محل انجام دهد.»

  پیش از این مدل‌های مختلفی از این نوع رگ‌یاب‌های دست خردسالان توسط شرکت‌های خارجی به تولید رسیده بود اما دستگاه‌های خارجی بر خلاف رگ یاب تولید شده در دانشگاه علم و صنعت قابل تنظیم نبوده و هر مدل، تنها سنین مشخصی را پوشش می‌دهد. همچنین بنا به گفته دکتر ریاحی به علت قیمت بالا، استفاده از این دستگاه هم‌ اکنون در کشور ما رایج نیست. در حالی که وی می‌گوید:« بنا داریم این دستگاه را با قیمتی معادل یک دهم نمونه خارجی به بازار عرضه کنیم.» این سخنی است که مسئولین دانشگاه علم و صنعت برای عملی کردن آن هم‌اکنون در حال مذاکره با سرمایه گذارانی از جمله شرکت سرمایه گذاری شناسا وابسته به بانک پاسارگاد هستند تا پس از اخذ مجوزهای وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی آن را به تولید انبوه برسانند. بر اساس اظهارات دکتر ریاحی، پیش بینی می‌شود با تولید انبوه و مقرون به صرفه این دستگاه سالانه حداقل ۲۵۰۰۰ عدد از رگ‌یاب دست خردسالان برای مصرف مورد نیاز مراکز درمانی کشور قابل تولید باشد.