عنوان رساله :   توسعه روش تحلیل پوششی داده ­ها با ورودی/خروجی ­های چند دسته­ ای

  دانشجو: مصطفی جهانگشای رضائی    E_Mail: jahangoshai@iust.ac.ir

  استاد راهنما: دکتر علیرضا معینی

  استاد مشاور: دکتر احمد ماکوئی

  تاریخ دفاع: یکشنبه 01/11/1391 ساعت8:30 صبح

  مکان: سالن شهید شهبازی

    چکیده

  تحلیل پوششی داده­ها به عنوان یک روش ناپارامتری برای اندازه­گیری کارایی واحدهای تصمیم­گیری بطور گسترده مورد استفاده قرار گرفته است. در دنیای واقعی، تعداد شاخصهایی که سازمانها بر اساس آنها مورد ارزیابی قرار می­گیرد بسیار زیاد هستند. همچنین نحوه استفاده از آنها برای بدست آوردن کارایی یکپارچه بسیار امر مهمی می­باشد. مدلهای مرسوم تحلیل پوششی داده­ها در مواقعی که با حجم وسیعی از ورودیها و خروجیها مواجه هستیم دچار مشکل خواهند شد. از طرف دیگر حذف هر کدام از ورودیها و یا خروجیها باعث از دست رفتن دقت مدل یا نتایح شده و روی نتایج کارایی تاثیرگذار می­باشد. در این پایان­نامه، به منظور رفع این مشکل سه رویکرد مختلف ارائه شده است. 1) در ساده­ترین حالت دو دسته ورودی برای ارزیابی واحدها تعریف می­شوند. برای این منظور از تئوری بازیها و به خصوص بازی چانه­زنی به عنوان یک بازی با همکاری برای رفع این مشکل استفاده می­شود. 2) در دنیای واقعی، سازمانها معمولاً ساختار پیچیده شبکه­ای دارند. یکی از معروفترین این ساختارها، ساختار شبکه­ای دو مرحله­ای می­باشد. در این ساختار دو مرحله وجود دارد و هر مرحله از یک سری ورودی برای تولید خروجیهای متناظرش استفاده می­کند. در این پایان نامه ساختار شبکه­ای دو مرحله­ای به عنوان روشی برای دسته­بندی ورودی­ها/خروجی­ها با رویکرد تئوری بازیها که ترکیبی از بازی چانه زنی و بازی پیشرو- پیرو است، مورد استفاده قرار گرفته است. 3) در آخرین رویکرد، یک برنامه ریزی چند هدفه برای ارزیابی عملکرد واحدها بدون محدودیتهای رایج مدلهای تحلیل پوششی داده­ها ارائه شده است. در اولین گام، اهداف بر اساس شاخصهای مختلف دسته بندی می­شوند و سپس دسته­های مختلف به عنوان یک تابع هدف در مدل ظاهر می­شوند. در این مدل از ارزش شاپلی به منظور محاسبه اهمیت هر کدام از این دسته-شاخصها استفاده شده است. رویکرد ارائه شده بدون در نظر گرفتن تعداد ورودیها/خروجیها امکان تمایز بیشتر بین واحدهای تصمیم گیری را می­دهد. علاوه بر آن دسته­های شاخصها می­توانند با همدیگر مقایسه شوند. مدلهای فوق بر اساس دو مفهوم بازده به مقیاس ثابت و متغیر گسترش داده شده­اند. دو مطالعه موردی ارزیابی عملکرد نیروگاهها و ارزیابی عملکرد درمانگاههای تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی تهران برای نشان دادن توانایی مدلهای پیشنهاد شده، ارائه شده است.

  کلمات کلیدی: تحلیل پوششی داده­ها، تئوری بازی، بازی چانه­زنی، برنامه­ریزی چند هدفه، ارزش شاپلی، ورودی/خروجی چند دسته­ای، کارایی، ارزیابی عملکرد، ساختار شبکه­ای دو مرحله­ای.