نگاهی به نقش آفرینی دانشگاهیان در انقلاب اسلامی

  در میان اقشار مختلفی که در جریان پیروزی انقلاب اسلامی به رهبری امام راحل(ره) وظایف مهمی را بر عهده گرفتند، نباید از تلاش های خستگی ناپذیر دانشگاهیان و به خصوص اساتید و دانشجویان غفلت کرد.

  دانشگاهیان هیچ گاه در قبال رویدادها و تحولات سیاسی و اجتماعی مهم در سطح کشور سکوت نکرده و در دوره سلطنت پهلوی نیز بارها تاثیرگذاری و دغدغه های خود را نشان دادند. در این زمینه می توان به نقش آفرینی در نهضت ملی شدن صنعت نفت ایران در اواخر دهه 20 و اوایل دهه 30 شمسی، واکنش در برابر کودتای 28 مرداد و شهادت سه دانشجوی آزادی خواه در 16 آذر 1332، قیام خونین 15 خرداد سال 1342و در نهایت مشارکت فعال در روند شکل گیری و پیروزی انقلاب اسلامی در سال های 56 و 57 اشاره کرد که اوج آن در کشتار خونین دانشجویان در 13 آبان ماه 1357 و شهادت استاد نجات اللهی در 2 دی ماه همان سال رقم خورد.

  با تعمیق حرکت های انقلابی در جامعه ایران در سال های 56 و 57 یکی از تشکیلاتی که با سازماندهی جوانان نقش بزرگی را برای کمک به انقلابیون ایفا می کرد، تشکلات دانشجویی بود. همسو بودن دانشجویان با تحولات جامعه ایران و حضورآنان در اکثر مراکز آموزش عالی به خصوص در سالهای آخر عمر حکومت پهلوی ، تصویری دقیق تر از نقش و جایگاه دانشجویان در آن مقطع تاریخی به دست می دهد. بیشتر دانشجویان در این دوره خواستار ایجاد دگرگونی های بنیادی اقتصادی ،سیاسی و ایدئولوژیک در نظام حکومتی پهلوی بودند و روند روزافزون ایجاد مراکز، کانون ها و کتابخانه های اسلامی که نشانگر بازگشت به ارزش های دینی بود بیانگر مطالبات دانشجویان در جریان مبارزات مردمی بود.

  در دهه 50 و در شرایطی که حکومت سلطنتی سعی داشت دانشگاه را به محیطی فاقد انگیزه های مذهبی و اجتماعی تبدیل کند دانشجویان با تشکیل انجمن های اسلامی و ایجاد کتابخانه های اسلامی سعی در ترویج هر چه بیشتر اندیشه های مذهبی در دانشگاه ها داشتند. در این دوره گرایش به اندیشه های مذهبی در دانشکده علوم به طور چشمگیری افزایش یافت و استفاده از آثار شهید مطهری و دکتر شریعتی به عنوان هدایت کننده خط فکری دانشجویان موجب تشکیل هسته های فکری منسجمی گردید و رژیم پهلوی را به مقابله و واکنش های تند و خشن وادار کرد.

  از سویی اعتراضات و اعتصابات گسترده دانشجویان در سالهای پایانی دهه 40و اوایل دهه50 تاثیر به سزایی در سرنوشت مبارزات دانشجویی داشت. دانشگاه های مختلف ایران که از زمان تصویب لایحه انجمنهای ایالتی و ولایتی به عنوان یکی از ارکان مبارزه با حکومت پهلوی به نهضت اسلامی پیوسته بودند، در آبان 1357 حرکت خود را به اقشار انقلابی پیوند دادند. بدین منظور دانشجویان و جمعی از مردم در محوطه دانشگاه تهران به تظاهرات پرداختند .در این راستا از نقش انجمن های اسلامی دانشجویان اروپا وآمریکا نیز نباید غافل شد که د رمواقع حساس با انتشار اعلامیه و اعلام حمایت از مبارزات مردم وتظاهرات همسو با دانشجویان داخل کشور در روند شکل گیری انقلاب تاثیر گذار بودند.

  همراهی دانشجویان و تشکل های دانشجویی با روحانیت هشیار و تبعیت از رهبری حضرت امام(ره)، با وجود شیطنت های برخی عناصر وابسته به گروهکهای چپ و راست و پیوستن به صف مبارزات مردمی نشان از درک و آگاهی بالای دانشجویان از روند مبارزات داشت؛ به گونه ای که امام راحل در مورد اهمیت اقدامات انقلابی دانشجویان فرمودند:جوانان دانشگاهی بودند که با قیام خود رژیم منحوس پهلوی را به عقب نشاندند و دست مفتخواران را قطع نمودند. (صحیفه نور ،ج 6، ص 189)

  با پیروزی انقلاب اسلامی نیز دانشگاهیان در جهت پیشبرد اهداف انقلاب اسلامی لحظه ای دست از تلاش برنداشتند و به خصوص در سال های آغازین انقلاب، دانشجویان از طریق مقابله با اندیشه های انحرافی گروهک های چپ و راست، تسخیر لانه جاسوسی آمریکا، مشارکت در انقلاب فرهنگی و حضور فعال در جبهه های جنگ حق علیه باطل تاثیرگذاری خود در صحنه سیاسی ایران را حفظ کردند.

  با پایان جنگ تحمیلی نیز دانشجویان و دانشگاهیان در بازسازی کشور و انجام فعالیتهای علمی و تلاش برای پیشرفت کشور در زمینه های مختلف نقش مهمی را ایفا نموده اند . در سال های اخیر نیز با تاکیدات رهبر معظم انقلاب اسلامی در مورد ضرورت پیشرفت علمی و تحقق جنبش نرم افزاری، دانشگاه های کشور و به خصوص دانشگاه علم و صنعت به پرچمدار تحقق منویات معظم له تبدیل شده اند. امید است که این تلاش و کوشش های شبانه روزی دستیابی ایران اسلامی به قله های علمی را همراه با حفظ ارزش های اسلامی و انقلابی امکان پذیر نماید. ان شاا....