وزیر راه و ترابری در مراسم افتتاحیه کنفرانس بین المللی پیشرفت‌های اخیر در مهندسی راه آهن:

باید روح تازه‌ای در کالبد راه‌آهن جمهوری اسلامی دمیده شود

دومین کنفرانس بین‌المللی پیشرفت‌های اخیر در مهندسی راه‌آهن، صبح روز یکشنبه پنجم مهرماه با سخنرانی دکتر بهبهانی (وزیر راه و ترابری)، دکتر زیاری (مدیر عامل راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران)، دکتر جبل‌عاملی (رئیس دانشگاه) و دکتر میرمحمد صادقی (رئیس دانشکده مهندسی راه‌آهن و رئیس کنفرانس) در دانشگاه علم وصنعت ایران آغاز به کار کرد.

در این کنفرانس دو روزه جمع قابل توجهی از صاحب‌نظران، اندیشمندان، صنعتگران و مدیران صنعت حمل ونقل ریلی از ایران و کشورهای همسایه شرکت داشتند.

دکتر بهبهانی (وزیر راه و ترابری) در مراسم افتتاحیه کنفرانس بین‌المللی پیشرفت‌های اخیر در مهندسی راه‌آهن در زمینه ضرورت و چگونگی تحول در زیر ساخت‌های راه‌آهن کشور، سخنرانی کرد.

وی با گرامیداشت هفته دفاع مقدس و درود به ارواح شهیدان، به ویژه شهدای دانشگاه علم وصنعت ایران و آرزوی طول عمر برای رهبر معظم انقلاب اسلامی، ابتدا از فعالیت‌های انجام شده برای تاسیس و راه‌اندازی اولین دانشکده مهندسی راه‌آهن ایران در دانشگاه علم وصنعت ایران و مراحل آغازین آن سخن گفت و افزود: حدود 18 سال قبل و در زمان وزارت مهندس سعیدی‌کیا در وزارت راه و ریاست دکتر طائب در دانشگاه علم وصنعت ایران، قرارداد تاسیس اولین دانشکده مهندسی راه‌آهن کشور در این دانشگاه منعقد شد که مطابق قرارداد، ‌ساخت بنای دانشکده به همراه کمک 600 میلیون دلاری برای تجهیزات، بر عهده وزارت راه و ترابری گذاشته شده بود. یک سال بعد به دنبال تغییر وزیر، ابتدا مهندس سعیدی‌کیا و سپس مهندس نوروزی ریاست دانشکده راه‌آهن را عهده‌دار شدند و با اشتغال به کار مهندس سعیدی‌کیا در بنیاد مستضعفان، ساختمان دانشکده با هزینه این سازمان تکمیل شد و اکنون خدا را شاکریم که به همت رئیس وقت دانشکده و دانشگاه، ‌امکانات راه‌اندازی دوره دکتری در اولین و شاید آخرین دانشکده مهندسی راه‌آهن کشور فراهم شده است.

دکتر بهبهانی سپس به تبیین اولویت‌های کاری وزارت راه و ترابری در بخش حمل ونقل ریلی پرداخت و گفت: در طول دوره چهار ساله وزارت خود، اولویت کاری خویش را اول در توسعه راه‌آهن و دوم عدالت گستری در سطح روستاها قراردادم. وی افزود: مطابق سفارش رئیس جمهور، باید 500 فارغ‌التحصیل جوان عمران و راه‌آهن را جذب کنیم و زیرسازی، از کارهایی است که حتماً باید انجام دهیم و قطعا در انجام آن، نیروهای راه‌آهن اولویت دارند که باید روح تازه‌ای در کالبد راه‌آهن جمهوری اسلامی بدمند.

دکتر بهبهانی با ارائه آمار، به مقایسه وضعیت راه‌آهن کشور در قبل و بعد از انقلاب پرداخت و گفت: تا پیش از انقلاب اسلامی،‌ 4500 کیلومتر راه‌آهن داشتیم و اکنون حدود 9000 کیلومتر راه‌آهن درجه یک و جمعاً حدود 12 هزار کیلومتر راه‌آهن داریم اما مطابق برنامه پنج‌ساله پنجم و سند چشم‌انداز، باید 25 هزار کیلومتر راه‌آهن داشته باشیم یعنی در 16 سال آینده باید سالی 1200 کیلومتر راه‌آهن ساخته شود در شرایطی که تا پیش از انقلاب سالی50 کیلومتر و پس از انقلاب تا قبل از دولت نهم، سالی 150 کیلومتر و در دولت دهم سالی 300 کیلومتر راه‌آهن ساخته شده است. وی تاکید کرد: محدویت‌های مالی، اجازه ساخت بیش از این مقدار را نمی‌دهد و با تزریق بودجه بیشتر، برنامه دولت در گسترش راه‌آهن شهری و بین شهری، محقق خواهد شد.

دکتر بهبهانی جذب و استفاده از سرمایه گذاری‌های خارجی را راه نجات راه‌آهن کشور دانست و سپس به توضیح اقدامات در دست پیگیری به منظور توسعه صنعت ریلی کشور پرداخت. وی از برنامه‌ریزی بر روی بندرعباس و بندر شهید رجایی برای افزایش توان رقابت آنها با امارات به عنوان بندر بار، سخن گفت و افزود: در صورتی که امکانات مناسبتری از امارات را فراهم کنیم می‌توانیم منبع درآمد بسیار قوی داشته باشیم.

وزیر راه و ترابری کشورمان همچنین به برنامه دولت برای تکمیل کریدور شمال به جنوب کشورمان اشاره و راه‌اندازی راه‌آهن قزوین به رشت، انزلی و آستارا و اتصال آن به آستارای آذربایجان را حلقه مفقوده این زنجیره ذکر کرد و افزود: حلقه مفقوده دیگر، خطوط شرق به غرب ایران بود که در مجمع اکو تصویب شده بود و از اسلام آباد به مرز ایران و سپس از زاهدان به تهران و بعد، استانبول و اروپا در قالب 10تا 15 واگن باری راه‌اندازی شده است.

خطوط دیگر مورد اشاره جناب وزیر، راه‌آهن مشهد- بجنورد – گرگان و نیز راه‌آهن در دست مطالعه ساری به رشت و نیز راه‌آهن در حال مطالعه بافق- گرگان بود. دکتر بهبهانی واگن‌های موجود حمل و نقل ریلی کشور را فرسوده و دور از شأن مردم ایران دانست و تصریح کرد باید به سرعت جبران کنیم و در قراردادهای سرمایه‌گذاری، بازسازی را نیز مد نظر قرار دهیم.

وی تاکید کرد: حدود 6 هزار کیلومتر راه‌آهن دیگر، آماده پذیرش سرمایه‌گذاری است و در خاتمه از دست‌اندرکاران برگزاری همایش تقدیر و تشکر کرد.

دکتر زیاری (رئیس هیات مدیره و مدیر عامل راه‌آهن جمهوری اسلامی) سخنران دیگر مراسم افتتاحیه دومین کنفرانس بین‌المللی پیشرفت‌های اخیر در مهندسی راه‌آهن بود.

دکتر زیاری از حمل و نقل ریلی به عنوان سازگارترین شیوه حمل و نقل با محیط زیست که نقش مهم و اساسی در کاهش تاثیرات زیست محیطی و بهبود کیفیت زندگی شهروندان دارد نام برد و افزود: می‌توان با توسعه و بهبود تکنولوژیکی این صنعت و سوق دادن سهم بیشتری از حمل و نقل جاده‌ای به سمت ریل، گام مهمی در مبارزه با آلودگی زیست محیطی و انتشار گازهای سمی و آسیب‌زا برداشت. وی افزود: طبق گزارش پایگاه محیط زیست اتحادیه بین‌المللی راه‌آهن‌ها،بخش حمل و نقل، یک پنجم انتشار گاز co جهان را تولید می‌کند و در این بین، حمل و نقل جاده‌ای بیشترین سهم (75 درصد از کل پخش و انتشار گازهای آلاینده حمل و نقل جهانی) را دارد.این در حالی است که دی‌اکسید کربن صادره از

 راه‌آهن‌های برقی- در صورتی که تولید برق آنها از منابع تجدیدپذیر باشد- صفر است. از سوی دیگر، حمل و نقل ریلی 5 تا 6 برابر نسبت به سایر شیوه‌های حمل و نقل، در مصرف انرژی صرفه‌جویی می‌کند که توسعه و بهبود انرژی با کاهش هزینه‌های سوخت می‌تواند موجب افزایش رقابت گردد. علاوه بر اینکه زیر ساخت‌های ریلی نسبت به دیگر روش‌های حمل و نقل،‌ دو تا سه برابر زمین کمتری برای هر واحد مسافر یا بار اشغال می‌کند. وی با اشاره به فرمایش مقام معظم رهبری در نامگذاری امسال به عنوان سال اصلاح الگوی مصرف،‌ گرایش به حمل و نقل ریلی که شیوه‌ای مقرون به صرفه از حیث مصرف انرژی است را گامی اساسی در اصلاح مصرف در صنعت حمل و نقل کشور خواند و تصریح کرد: با توجه به مزیت این شیوه حمل و نقلی، دولت جمهوری اسلامی ایران قصد دارد با تخصیص بودجه خاص، وضعیت ریلی کشور را تحول بخشد.

مدیر عامل راه‌آهن جمهوری اسلامی ضمن بر شمردن مزایای برقی کردن راه‌آهن،‌ از جمله گسترش بهره‌وری شبکه ریلی، صرفه‌جویی در مصرف سوخت، کاهش آلودگی‌ صوتی، افزایش ظرفیت به دلیل افزایش سرعت و افزایش انتقال مسافر و بار، توضیح داد که برقی نمودن 2000 کیلومتر از خطوط آهن در دستور کار راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران در برنامه پنجم توسعه کشور قرار گرفته است.

دکتر زیاری اعلام کرد: در زمینه ساخت خط آهن در ایران (به غیر از ریل و برخی سیستم‌های علائمی) به خودکفایی رسیده‌ایم و در طی سال‌های پس از انقلاب با تلاش متخصصان، حدود 4500 کیلومتر خط آهن ایجاد شده که در این خصوص صرفاً ریل از کشورهای خارجی وارد می‌شد و برابر قرارداد منعقده با ذوب آهن اصفهان، برنامه تولید ریل U در دستور کار قرار گرفته و در رابطه با تولید ریل UIC به صورت مشترک با کشورهای خارجی در حال مذاکره هستیم.

وی راه‌آهن جمهوری اسلامی را با اتصال شمال و جنوب و نیز اتصال به هفت نقطه مرزی، دارای موقعیت مناسب برای عبور کریدورهای بین‌المللی توصیف کرد و به کریدورهای عبوری در مسیرهای شمالی- جنوبی و شرقی- غربی که از خاک کشورمان می‌گذرند، اشاره کرد.

وی کریدور چین – خاورمیانه – اروپا که از چین آغاز و با عبور از قزاقستان،‌ازبکستان، ترکمنستان و ایران به ترکیه و اروپا منتهی می‌شود را به عنوان بهترین، کم‌هزینه‌ترین و کوتاهترین مسیر حمل و نقل کالا و خدمات میان آسیا و اروپا تلقی کرد و افزود: برای فعال‌تر کردن این کریدور، پروژه راه‌اندازی قطار برنامه‌ای در مسیر آلماتی – استانبول به تصویب سازمان اکو رسیده و امکان سنجی عملیات قطار، آغاز شده است.

دکتر زیاری همچنین تاکید کرد: کریدور شرق – غرب (خلیج فارس- دریای مدیترانه) از سوی UIC (اتحادیه بین‌المللی راه‌آهن‌ها) به عنوان یکی از محورهای مهم در تجارت ترانزیتی در منطقه خاورمیانه اعلام شده است و برای عملیاتی کردن این کریدور، ‌اتصال با عراق از سمت غرب کشور از طریق دو پروژه " اراک- کرمانشاه – خسروی " و " خرمشهر- بصره " در دست انجام است.

در مراسم افتتاحیه، دکتر جبل‌عاملی (رئیس دانشگاه) به عنوان میزبان کنفرانس، حضور صاحب‌نظران، متفکران و دست‌اندرکاران صنعت حمل و نقل ریلی کشور و مهمانان خارجی کنفرانس را خیر مقدم گفت و اظهار امیدواری کرد در پایان برگزاری کنفرانس، ‌همه اهداف در نظر گرفته شده محقق شده باشد. وی با تشکر از برگزار کنندگان و حامیان بخش‌های مختلف علمی- تحقیقاتی و صنعتی، از همکاران خود در دانشکده مهندسی راه‌آهن و به ویژه ریاست این دانشکده که با تلاش شبانه‌روزی خود، شرایط را برای برگزاری موفق این کنفرانس فراهم کردند، ‌تقدیر و تشکر کرد.

ریاست دانشگاه، فکر تاسیس و راه‌اندازی دانشکده مهندسی راه‌آهن را تصمیمی جسورانه‌، دوراندیشانه و عاقلانه توصیف کرد که دو دهه قبل در این دانشگاه اتخاذ شده بود. وی سپس به روند رو به رشد این دانشکده اشاره کرد و افزود: شاید دو دهه قبل که مسئولان صنعت حمل ونقل ریلی دانشگاه به فکر توسعه فعالیت‌های آموزشی دانشگاه افتادند، دورنمای این برنامه خیلی شفاف نبود. در سال‌های آغازین دهه هفتاد این تصمیم عملی شدو پس از آن فعالیت‌های لازم برای راه‌اندازی دانشکده به سرعت دنبال شد. توسعه دانشکده با جذب هیات علمی جوان و مستعد درادامۀ آغاز به تحصیل دانشجویان کارشناسی، سرعت یافت و با تجربه بسیار گران‌بهای فارغ‌التحصیلی چند دوره کارشناسان زبده در صنعت ریلی، به نتیجه

 رسید و در سال 80 پس از یک دهه تجربه موفق،‌ فعالیت شتابانی برای سوق دادن دانشکده به سمت فعالیت پژو هشی آغاز گردید، دانشکده وارد تحصیلات تکمیلی شد و تا امروز در حال رشد و توسعه بوده است.

در ادامه، رئیس دانشگاه تصریح کرد: فعالیت توسعه‌ای دانشکده راه‌آهن و توانمندی‌های دانشگاه در حوزه حمل و نقل ریلی تنها به این دانشکده محدود نمی‌شود و همه ظرفیت‌های دانشکده‌های عمران، مکانیک، صنایع، ‌برق، ‌خودرو، کامپیوتر و سایر حوزه‌ها برای توسعه فعالیت‌های تحقیقاتی و گسترش تحصیلات تکمیلی در دانشکده مهندسی راه‌آهن به کار گرفته شده است. وی افزود: اجرای دوره‌های آموزشی و انجام فعالیت‌های تحقیقاتی در دانشکده راه‌آهن درکنار سایر فعالیت‌هایی که در کشور انجام می‌شود اعتماد بیشتر صنایع کشور به ویژه حمل و نقل ریلی به توانمندی‌های دانشگاه و آینده درخشان آن در صنعت ریلی را نوید می‌دهد.

رئیس دانشگاه تاکید کرد: این دانشگاه با بهره‌گیری از همه توانمندی‌هایی که در دانشکده‌های مختلف و دانشکده مهندسی راه‌آهن دارد با عنایت به مجموعه جوان و مستعد این دانشکده، یکی از اولویت‌های خود را پذیرش ماموریت‌های تحقیقاتی بزرگ در صنعت حمل و نقل ریلی می‌داند. وی با اشاره به تدارک برگزاری جشن هشتادمین سالگرد تاسیس دانشگاه گفت: سال تحصیلی جدید را با فعالیت علمی آغاز کردیم با این پیام که اولویت اصلی دانشگاه و وزارت علوم در کشور ما، فعالیت تحقیقاتی است و افتخار می‌کنیم که کشور ما دارای آنچنان ثباتی است که در آغاز سال تحصیلی شاهد برگزاری نظیر این کنفرانس در سطح ملی و بین‌المللی در اغلب دانشگاه‌های کشور هستیم.

در مراسم افتتاحیه، دکتر میر محمدصادقی (رئیس دانشکده مهندسی راه‌آهن و رئیس کنفرانس) به ارائه گزارشی از چگونگی شکل‌گیری و اهداف کنفرانس پرداخت و گفت: توسعه حمل و نقل ریلی در جهان، ‌توسعه شگرفی است و

دولت جمهوری اسلامی از دو دهه قبل، نگاه ویژه‌ای به صنعت ریلی داشته است.همزمان با توسعه فیزیکی، توسعه دانش فنی هم مورد نیاز است و یکی از راهکارهای اساسی توسعه دانش فنی هم برگزاری کنفرانس‌های بین‌المللی است بنابراین در دانشکده راه‌آهن از 5/1 سال پیش، اندیشه برگزاری کنفرانس بین‌المللی در زمینه پیشرفت‌های مهندسی حمل و نقل ریلی را پیگیری کردیم ، که خوشبختانه با استقبال بسیار زیادی از سوی انجمن بین‌المللی حمل و نقل عمومی ( UITP ) و اتحادیه بین‌المللی راه‌آهن‌ها ( UIC ) وصنعت ریلی از اقصی نقاط دنیا مواجه شد و توجه ویژه مدیران ارشد کشور به خصوص وزیر راه و ترابری و مدیر عامل راه‌آهن کشورنیز تلاش ویژه‌ای در برگزار کنندگان ایجاد کرد.

 آقایان پروفروسور Tore Dahlberg و Simon Iwnicki از دیگر سخنرانان مراسم افتتاحیه این کنفرانس بودند.

گفتنی است در این کنفرانس از بین 500 مقاله دریافتی، 120 مقاله به صورت کتبی و شفاهی طی دو روز برگزاری کنفرانس ارائه خواهد شد.

برگزاری چهار کارگاه آموزشی و نیز نمایشگاه جانبی با حضور شرکت‌های داخلی و خارجی از دیگر برنامه‌های این کنفرانس، می‌باشد.