تفاوتهای تحصیلی در دوره دبیرستان و دانشگاه

  اکثر کسانی که به تازگی از دبیرستان فارغ التحصیل شده و به دانشگاه آمده اند به زودی تفاوت بین تحصیل در دانشگاه و دبیرستان را در می یابند. این تفاوتها به گونه ای است که شاید نوع تحصیل و مطالعه در دانشگاه و دبیرستان با یکدیگر قابل مقایسه نباشد به همین دلیل ضروری است، مهارتهای خاصی را برای تحصیل در دانشگاه بیاموزیم و تمرین کنیم. در غیر اینصورت در آخر ترم با حجم بالایی از موارد درسی که باید برای امتحان آنها را مطالعه کنیم و همچنین حجم زیادی از مقاله ها، گزارش ها، پژوهشها و گزارش های کارآموزی روبرو می شویم که ما را به شدت آزار می دهند.

  قسمتی از تفاوتهای تحصیلی در دانشگاه و دبیرستان عبارتند از:

  1-حجم بالای مطالب درسی: یکی از خصوصیات اولیه ای که باعث تعجب دانشجویان تازه وارد می شود حجم زیاد مطالب درسی است. در مقایسه با حجم مطالب آموزشی در دبیرستان اکثر منابع آموزشی دانشگاه حجیم و فشرده هستند. مسلم است که چنین حجم مطالب درسی را نمی توان در روز و شب آخر امتحان آموخت. به همین دلیل، چنانچه فرد در طول سال تحصیلی این مطالب را مرور نکرده باشد و از آنها یادداشت تهیه نکرده باشد، شب امتحان فشار و ناراحتی زیادی تجربه خواهد کرد. در دبیرستان افراد در مدت زمان بیشتری مطالب کمتری را می آموختند در حالی که در دانشگاه معمولاً چنین نیست.

  2-محوریت دانشجو و نه استاد در تحصیل: در دبیرستان محوریت آموزش با دبیر است که کلیه مطالب درسی و موضوعات را نکته به نکته به دانش آموزان تدریس می کند. در دانشگاه محور آموزش استاد نیست بلکه استاد فقط کلیات و یا نکات اساسی را آموزش می دهد بقیه مطالب به عهده دانشجو گذاشته می شود به همین خاطر نقش دانشجو بسیار برجسته تر و اساسی تر از دوره دبیرستان است.

  3-تاکید بر مشارکت دانشجویان در آموزش: نه تنها در دانشگاه مهم است که دانشجو بر مطالب تحصیلی مسلط شود بلکه بسیار مهم است که در بحثهای کلاسی شرکت کند، سوال و ایده بدهد، نظر خود را مطرح می کند. نظریه ها، دیدگاهها و ... را نقد کند و ... به این ترتیب علاوه بر درس نقش مهارتها و توانایی های اجتماعی، اطلاعات عمومی، آگاهی دانشجو از مطالب علمی و اجتماعی روز و ... نیز مطرح است که در دبیرستان معمولاً چنین عواملی نقش کم رنگ تری دارد.

  4-استقلال در نحوه مطالعه دانشجو: در دوران دبیرستان، خانواده به صورتهای مختلف بر کار دانش آموز نظارت داشته و از جهات مختلف به او کمک می کنند که نظم و انسجام بیشتری به مطالعه خود بدهد. معمولاً زندگی اکثر دانش آموزان دبیرستانی محدود به خانه و مدرسه است و از سوی دیگر امتحانهای مرتب و منظمی که در طول ترم برگزار می شود آنان را به مطالعه منظم سوق نمی دهد و حتی اگر دانش آموزان تمایل چندانی نداشته باشند، خانواه به آنان کمک می کند که در این زمینه به درستی گام بردارند. این در حالی است که دانشگاه غیر از امتحان نیم ترم که گاهی برگزار می شود و گاهی هم برگزار نمی شود معمولاً امتحان دیگری وجود ندارد که دانشجو را به مطالعه منظم سوق دهد. از سوی دیگر دوره دانشجویی نقش والدین در مطالعه دانشجو کمرنگ تر می باشد چون اطلاع چندانی از دروس دانشجو ندارند و ممکن است دانشجو در شهر دیگری باشد به همین دلیل بعضی از افرادی که عادت دارند برنامه ای به آنها دیکته شده یا مجبور به انجام برنامه خاصی باشند و استقلال فکری را تجربه نکرده باشند دچار مشکلاتی خواهند شد.

  5-نظارت نه چندان قوی بر حضور و غیاب دانشجو: در دوره مدرسه کوچکترین حضور و غیاب بررسی شده و به والدین اطلاع داده می شود اما در دانشگاه چنین برخوردی وجود ندارد. دانشجو می تواند غیبتهای مجازی داشته باشد، اما در صورتی که این غیبتها از حدی فراتر رفت در انتهای ترم دانشجو با مشکلاتی رو به رو می شود. به همین دلیل افرادی که برنامه ریزی مستقل بدون اجبار را تمرین نکرده اند دچار مشکل شده و با افزایش غیبت ها یا غیبت در زمانهایی که درسهای مهم و اساسی وجود دارد بسیاری از فرصتتهای آموزشی خود را از دست می دهند.

  6-تاکید بر کارهای عملی و تهیه مقالات: یکی از کارهای مهم در دانشگاه، کارهای عملی است مانند تهیه مقالات، گزارشها و انجام کارهای عملی دیگر. ناتئانی در برنامه ریزی جهت انجام کارهای عملی و ناتوانی در تهیه گزارش باعث می شود که هنگام پایان ترم که دانشجو باید بیشتر به مطالعه درسهای خود بپردازد، با کارهای عملی سنگینی که انبار شده اند مواجه شود و تقسیم زمان برای تهیه مقالات و گزارشها با مطالعه دروس منجر به ضعف کیفیت هر دو شده و فشار مضاعفی را بر دانشجو تحمیل کند این در حالی است که کارهای عملی در دبیرستانها به نسبت کمتر از دانشگاه است و معمولاً کمتر چنین مشکلی ایجاد می شود بنابراین در برنامه ریزی های خود حتماً زمان مناسبی را برای این دو برنامه تحصیلی در نظر بگیرید.

  7-ضرورت استفاده از متون غیر فارسی: تحصیل در دانشگاه به گونه ای است که دانشجو، چه برای مطالعه دروس و به خصوص برای تهیه مقالات و گزارش گاهی مجبور به استفاده از منابع غیر فارسی است. این در حالی است که عده کمی از دانشجویان تسلط خوبی بر زبان انگلیسی دارند و اکثریت آنها معتقدند که زبان انگلیسی یا غیر فارسی آنان ضعیف است. ضرورت استفاده از منابع غیر فارسی همراه با ضعف در این مهارت باعث می شود که دانشجویان برای مطالعه و به ویژه انجام کارهای عملی خود با مشکل جدی رو به رو شده و در این مورد کندتر از آن چه برنامه ریزی کرده بودند عمل کنند.

  8-متعدد بودن و یا پراکندگی متون و منابع درسی: برخلاف دبیرستان، گاهی اوقات منابع آموزشی دانشگاه ممکن است پراکنده و متعدد باشد و به همین دلیل نیاز است که دانشجو مدتی در جستجوی آنها باشد، گاهی اوقات دانشجو باید از منبعی استفاده کند که فقط در کتابخانه خاصی است و باید مدتی به دنبال آن باشد. آنچه بسیار چشمگیر است تهیه منابع آموزشی می باشد که معمولاً یک یا دو هفته اول شروع هر ترم به جستجو و خرید آنها می گذرد.

  انتخاب مقاله:مرجان میرزاپور

کارشناس مشاوره