مصاحبه ای نه شبیه گپ های دوستانه و نه شبیه مصاحبه های استخدامی، صحبت با مشاور، تجربه ای متفاوت از همه ی اینهاست در آرامش به گفت و‌گو بنشینید گفتگو در آرامش با مشاور همه‌ی افرادی که می‌خواهند به روانشناس مراجعه کنند، با پیش‌فرض‌هایی وارد این فضا می‌شوند. بخشی از این پیش‌فرض‌ها به تصورات افراد درباره‌ی صحبت‌هایی بازمی‌گردد که قرار است با روانشناس در میان بگذارند. صحبت‌هایی که روانشناسان به آنها مصاحبه بالینی می‌گویند. نباید سکوت کنم یکی از تصورات اشتباه افراد در زمان مراجعه به مشاور یا روانشناس، که البته می‌تواند باعث اضطراب و ناراحتی مراجع شود، این است که در طول جلسه‌ی مشاوره نباید سکوت کنند. فشار به خود برای حرف زدن پیوسته می‌تواند بسیار طاقت‌فرسا باشد و البته باعث می‌شود مراجع به جای تمرکز روی موضوعاتی که می‌خواهد درباره‌ی آنها حرف بزند دائم به این فکر کند چه طور مانع سکوت خود شود و موضوع بعدی که باید مطرح کند، چیست. به جای نگرانی در این‌باره بهتر است فقط حرف‌هایی را که می‌خواهید بزنید به زبان آورید و اگر سکوتی پیش آمد بدون اضطراب و تشویش با آن کنار بیایید. اگر سکوت طولانی شود یک روانشناس مجرب می‌داند چه طور باید با آن برخورد کند. در عین حال، همه‌ی روانشناسان می‌دانند مراجعان نیاز دارند در میانه‌ی صحبت خود برای لحظاتی سکوت کنند. باید در همان جلسه‌ی اول هر چیزی را که باعث آزارم می‌شود به زور هم که شده بیان کنم فشار به خود برای بیان مسائل یکی دیگر از کابوس‌های مراجعان است. آنان تصور می‌کنند باید همه چیز را در همان جلسه‌ی نخست بیان کنند. این مسئله زمانی که مراجع شناخت خوبی از روانشناس ندارد و هنوز اعتماد لازم را به او پیدا نکرده است می‌تواند مشکلاتی را ایجادکند. چرا که بعد از بیان موضوعات، معذب می‌شود و حتی احساس گناه به سراغش می‌آید، احساس گناهی که گاهی اوقات باعث قطع جلسات می‌شود. بنابراین اگر برای بیان موضوعی بسیار دودل هستید، به جای فشار زیاد به خود سعی‌کنید فرصتی برای خود در نظر بگیرید تا بعد از تقویت رابطه با مشاور به آن بپردازید. البته در نظر داشته‌باشید مقداری فشار برای بیان مطالب چندان عجیب نیست، اما زیاده‌روی در آن به طور قطع جلسات مشاوره‌ی شما را با مشکل رو‌به‌رو خواهد کرد. هر سئوالی روانشناس پرسید بلافاصله باید جواب دهم یکی دیگر از تصورات اشتباه مراجعان این است که اگر روانشناس از آنان چیزی بپرسد بلافاصله و بدون هیچ تردید باید پاسخ آن را بدهند. چون در غیر اینصورت جلسه‌ی مشاوره‌شان با مشکل رو‌به‌رو می‌شود. یادتان باشد یک مشاور مجرب بهتر از هر کسی می‌تواند پذیرای عدم تمایل شما برای پاسخگویی باشد و به شما فرصت دهد در زمانی که راحت‌تر هستید به بیان آن موضوع حساس بپردازید. نمی‌دانم چه چیزی باید بگویم، اصلاً خوب است که روانشناس سوال بپرسد پرسیدن سوال توسط روانشناس خواسته‌ی قلبی بسیاری از مراجعان است به خصوص مراجعانی که می‌ترسند خودشان برای شروع صحبت دست به انتخاب بزنند. البته این ترس دلایل زیادی دارد ترس از قضاوت بد دیگران یا گفتن مسائلی که اهمیت ندارد. بدنیست بدانید بهترین کسی که می‌تواند تعیین کند چه چیزهایی باید گفته شود، در درجه‌ی اول خود شما هستید، روانشناس فقط می‌تواند، بعد از شنیدن صحبت‌های‌تان، تا حدی به شما کمک کند نکاتی را که به نظر او مهم است، بیشتر باز کنید. به همین دلیل نیز روانشناسان معمولاً تمایل ندارند از همان ابتدا شروع به پرسیدن سوالات پی‌درپی از شما بکنند. بهتر است در درجه‌ی اول به احساسات درونی خود اعتماد کنید و آنچه را به نظرتان مهمتر است بیان کنید. وقتی روان شناس چیزی را یادداشت می‌کند یعنی من مشکل مهمی دارم یکی از موضوعاتی که برخی مراجعان نمی‌توانند با آن به خوبی کنار بیایند، یادداشت‌کردن روانشناس در طول جلسه‌ی مشاوره است. برخی از مراجعان تصور می‌کنند این یادداشت‌کردن نشان‌دهنده‌ی عدم توجه روانشناس به آنهاست و برخی نیز تصور می‌کنند وضعیت روحی‌شان بسیار خراب است. واقعیت این است که روانشناسان نیز مانند هر فرد دیگری نمی‌توانند همه چیز را در ذهن خودحفظ کنند، در نتیجه ناچارند به یادداشت خلاصه‌ای از موارد بپردازند تا بتوانند به مراجعین خود بهتر کمک کنند. پس به جای نگران‌شدن در زمان یادداشت مشاور سعی کنید فقط بر آنچه می گویید تمرکز کنید و اگر به رغم تلاش‌تان با هر بار دست به قلم‌شدن روانشناس تمرکزتان را از دست می‌دهید این موضوع را صادقانه با او در میان بگذارید تا به کمک همدیگر راهی برای حل آن پیدا کنید. نویسنده: شیوا امینی کارشناس ارشد مشاوره |
