به طور کلی اختراعی قابل ثبت است که حداقل شرایط ذیل در آن محقق باشد : 1) نو باشد (Novelty) اختراع باید دارای مشخصه جدیدی باشد که سابقه آن مشخصه در دانش و زمینه فنی مربوط به آن اختراع پیش بینی نشده باشد. به این دانش موجود در اصطلاح Prior Art اطلاق میگردد . 2) دارای گام ابتکاری باشد (Inventive Step) اختراع باید علاوه بر نو بودن، ارتقاء قابل توجهی را در حیطه خود موجب شود بطوریکه استنتاج آن توسط فردی با دانش متوسط در آن زمینه امری بدیهی محسوب نشود. به عبارت دیگر راه حل فنی را که اختــراع برای حل مشکل پیشنهاد میکند، باید نسبت به سایر راه حلهای احتمالی موجود، مزیت قابل توجهی داشته باشد. در واقع اختراع باید بتواند در حیطه خود مشکلی را از مشکلات موجود که هنوز راه حلی ندارند، حل نماید تا دارای گام ابتکاری باشد . 3) فایده عملی داشته باشد (Practical Use) اختراع نباید صرفاً تئوریک و نظری باشد بلکه باید قابلیت استفاده عملی و تولید در صنعت را داشته باشد .
4) مشمول موارد غیر قابل ثبت نباشد (Unpatentable Subject Matter) علاوه بر سه شرط فوق در بیشتر کشورها قوانینی وجود دارد که به موجب آنها نمیتوان بعضی اختراعات را در آن سرزمین به ثبت رساند؛ مثل آنچه که برخلاف نظم عمومی و اخلاقیات باشد، یا کشفها و تئوریهای علمی، روشهای ریاضی، گونههای گیاهی و حیوانی، روشهای تجارت، روشهای معالجه یا تشخیص بیماری در انسان و دام و نرم افزارهای کامپیوتری فاقد اثرات فنی . موارد غیر قابل ثبت به عنوان اختراع · کشفیات (موادی که از قبل در طبیعت موجود است) · نظریه های علمی · روشهای ریا ضی · طرحها و نقشه ها · قواعد و روشها (مثل روش انجام تجارت، فعالیت ذهنی، بازی) · نرم افزار رایانه ای فاقد اثر فنی · روش تشخیص یا معالجه بیماری در انسان یا دام · گونه های گیاهی یا جانوری یا روش ایجا د آنها · اختراعی که استفاده تجاری آن مخل نظم عمومی یا اصول اخلاقی باشد . * نکته!! در امریکا می توان گونه های گیاهی را تحت عنوان پتنت گیاه ثبت کرد و در انگلیس و برخی از کشورهای اروپایی می توان گونه های گیاهی را تحت معاهده UPOV ثبت نمود. لازم به ذکر است که گونه های گیاهی یا جانوری تراریخته را به شرطی که گونه جدیدی نباشند می توان به ثبت رساند . |