نشریه بین المللی مهندسی صنایع و مدیریت تولید

---

موضوع بهینه یابی سبد سرو یس مسا یل مسیریابی وسایل نقلیه چند ایستگاهی - چند محصولی و چند سطحی یکی از مهم ترین و در عین حال مشکل ترین مسائل تصمیم گیری در حوزه مسائل حمل ونقل میباشد. تاکنون الگوریتم های دقیق ، ابتکاری و فوق ابتکاری متنوعی برای حل مدلهای مختلف مسائل مسیریابی وسایل نقلیه ارائه شده است . دراین مقاله یک مدل برنامه ریزی خطی صفر ویک (BLP) برای بهینه یابی سبد سرو یس درمسایل مسیریابی وسایل نقلیه چند ایستگاهی – چند محصولی و چند سطحی با هدف حداقل نمودن هزینه های توزیع ارائه شده است . بعبارت بهتر هدف ا ین مقاله تعیین میزان نسبت بهینه حمل ونقل برا ی هر یک از محصولات در وسا یل نقلی ه برا ی هر ی ک از مسیرها, نواحی و سطوح با حداقل هز ی نه توز یع می باشد . سپس برای حل این مدل یک الگوریتم کارا طراحی گردید. این الگوریتم با استفاده از تخصیص منابع محدود بر پایه ضرایب لاگرانژ، مسئله مسیریابی چند محصولی را به چند مسئله تک محصولی تبدیل میکند . بعداز حل مدل ریاضی هریک از مسائل مسیریابی تک محصولی ، با مقایسه ظرفیت تخصیص داده شده و مورد نیاز هر یک از محصولات ، میزان ظرفیت باقیمانده و کل را محاسبه و سپس عملیات تسطیح منابع و بهینه‌ یابی سبد سرو ی س دربین مسائل مسیریابی تک محصولی انجام میشود . براین اساس بعداز چند مرحله، تسطیح ظرفیت های باقیمانده، در صورتی که بهبود قابل توجهی در جواب مسئله حاصل نشود، جواب مسئله اصلی حاصل شده است. طراحی آزمایشات واعتبار سنجی انجام شده دراین مقاله بیانگر استفاده بهینه این روش از منابع کمیاب و کاهش قابل توجه هزینه های توزیع میباشد. این آزمایشات اعتبار الگوریتم طراحی شده را نسبت به مدل برنامه ریزی خطی صفر ویک در سطح 95 درصد تائید نموده و زمان حل مسائل را بمیزان 5 برابر کاهش داده است .

---

خوشه بندی  مشتریان با رویکرد داده کاوی برای بهینه سازی برنامه حمل ونقل یکی از مباحث مطرح در حوزه مدیریت ارتباط با مشتریان است. در این مقاله داده‌ها و اطلاعات  واقعی  توزیع قطعات یدکی شرکت ایساکو در طی 36 ماه گذسته مورد بررسی قرارگرفته است و به کمک ابزار داده کاوی شباهت رفتار تقاضای قطعات یدکی توسط مشتریان درمناطق مختلف کشور ایران سنجیده شده است. تابع سنجش شباهت رفتار مشتریان در مناطق مختلف براساس ترکیب  قواعد تعریف گردیده است .  براساس این تابع  و به کمک الگوریتم k-means  عملیات خوشه بندی انجام گرفته و مشتریان مشابه در یک خوشه قرارگرفته‌اند. تابع سنجش شباهت رفتار مشتریان در پنج مرحله تشکیل شده است. تابع شباهت مشتریان براساس فواصل اقلیدسی (مکان استقرارآنها) , زمان تقاضای مشتریان و مقدار ارزش حجمی تقاضای مشتریان به صورت جداگانه تعریف شده است. سپس این سه عامل با هم ترکیب شده و تابع DCB  به وجود آمده است. در مرحله نهایی با درنظر گرفتن وزن‌های مختلف برای سال‌ها و فصول گوناگون تابع BCD  بهبود داده شده است. عملیات خوشه بندی به وسیله سه تابع فاصله اقلیدسی، تابع DCB  و تابع  BCD بهبود یافته در نرم افزار R انجام و تابعBCD  بهبود یافته به عنوان بهترین تابع برای خوشه بندی انتخاب شده است . سپس با استفاده از مدل DTM رفتار هر بخش تحلیل شده و سیاست‌های توزیع مناسب برای آن بخش تبیین شده است . نتایج حاصل بیانگر کاهش 32 درصد هزینه‌های توزیع در شرکت ایساکو می‌باشد.

---

امروزه در تمامی کشورها، منابع عمومی برای بخش بهداشت و درمان جهت برآورده کردن تقاضا ناکافی هستند. بنابراین سیاست‌گذاران و تامین‌کنندگان بهداشت و درمان، باید بتوانند موثرترین روش‌ها را در پاسخ به نیاز‌های شهروندان با منابع محدودی که در دسترس‌اند، به کار گیرند. تاکنون مسایل متعددی در زمینه خدمت‌دهی در بخش بهداشت و درمان و نقش مدل‌های تحقیق در عملیات در این مسایل، مورد بررسی محققین و متخصصین حوزه بهداشت و درمان قرار گرفته است. یکی از مهمترین مسایلی که در این حوزه مطرح می شود، مکان‌یابی و نحوه استقرار مجدد آمبولانس‌ها به منظور پوشش حداکثری مناطق و خدمت‌دهی مطلوب به بیماران در شرایط اضطراری است. هدف از این مقاله، مکان‌یابی آمبولانس‌های در دسترس، با توجه به الگوی تقاضا و به دنبال آن استقرار مجدد آمبولانس‌های مکان‌‌یافته است. بدین منظور بعد از مکان‌یابی آمبولانس‌ها، مدلی با هدف کمینه‌سازی امیدریاضی مسافت‌های طی شده به وسیله آمبولانس‌ها در حالت استقرار مجدد، طراحی و ارائه می‌گردد. سپس، کارایی مدل پیشنهادی با استفاده از نتایج محاسباتی نشان داده می‌شود. در پایان، نتایج تحقیق ارائه می‌شوند.