نشریه بین المللی مهندسی صنایع و مدیریت تولید

---

امروزه با توجه به افزایش جمعیت و گسترش شهرها و در پی آن افزایش تقاضا برای دریافت کالا و خدمات، مسائل مربوط به حمل و نقل اهمیت بسزایی پیدا کرده­اند. یکی از مسائل مهم در بحث حمل و نقل که توجه محققین بسیاری را به خود معطوف ساخته است مسأله مسیریابی وسیله نقلیه می­باشد. در این پژوهش، مدل جدیدی از مسأله مسیریابی چند قرارگاهی و برای چند دوره متوالی به صورت برنامه­ریزی خطی عدد صحیح فرموله می­شود که در آن الزامی به بازگشت وسائل نقلیه به قرارگاه اولیه نبوده و قرارگاه ابتدایی و انتهایی برای هر مسیر در هر دوره با توجه مشتریان سایر دوره­ها مشخص می­گردد. هدف اصلی مدل ارائه شده نیز سرویس­دهی به مجموعه­ای از مشتریان در طی دوره­های مختلف از طریق چندین قرارگاه می­باشد. سپس یک الگوریتم فرا ابتکاری(الگوریتم ژنتیک) به عنوان راه حل مدل ارائه شده مورد مطالعه و توسعه قرار خواهد گرفت. از نتایج مهم این مقاله می­توان به کاهش مجموع هزینه­های مسیریابی با لحاظ نمودن ویژگی انعطاف­پذیری در تعیین قرارگاه پایانی هر مسیر اشاره نمود. معتبر بودن و کارایی محاسباتی الگوریتم ارائه شده در بررسی تعدادی از مسائل نمونه تولید شده نشان داده شده است.

---

در بسیاری از فرآیندهای تولیدی و خدماتی، کیفیت محصول یا عملکرد فرآیند به کمک رابطه ای خطی یا غیرخطی، بین متغیر پاسخ و یک یا چند متغیر مستقل، بیان می گردد. به چنین روابطی در اصطلاح، پروفایل می گویند. متغیر پاسخ در رابطه پروفایل می تواند پیوسته یا گسسته باشد. تحقیقات نسبتاً گسترده ای تا بحال در رابطه با متغیرهای پاسخ پیوسته انجام شده ولی متغیرهای پاسخ گسسته کمتر مورد توجه قرار گرفته است. در حالی که کاربردهای بالقوه ای وجود دارد که متغیر پاسخ با مدلهای رگرسیون لجستک رسته ای یا دودویی مدلسازی می شوند. متغیرهای پاسخ رسته ای کاربردهای متوعی به ویژه در صنعت خدمات دارند. در این مقاله ابتدا به منظور پایش پروفایل ها در فاز I، نمودارهای کنترل پیشنهادی برای پایش پروفایل هایی که دارای پاسخ چندرسته ای اسمی هستند توسعه داده شده اند. مدل مبنای پروفایل، رگرسیون لجستیک چندرسته ای اسمی در نظر گرفته شده است. عملکرد نمودارهای کنترل با استفاده از شبیه سازی و احتمال هشدار برای سناریوهای مختلف خارج از کنترل مقایسه شده اند.

---

در این مقاله، یک مدل ریاضی عدد صحیح مختلط برای مساله زمانبندی و برنامهریزی پیشرفته با هدف حداقل کردن مجموع هزینههای دیرکرد و زودکرد سفارشات ارائه و در شرکت تولیدی مانپلاستیک پیادهسازی شده است. مدل ریاضی ارائه شده محدودیتهای ظرفیت، توالی عملیات، موعد تحویل را در یک محیط چند سفارشی و شرایطی که منابع بیرونی وجود دارد در نظر میگیرد. سپس به منظور حل مدل ریاضی مساله زمانبندی و برنامهریزی پیشرفتهء طراحی شده با استفاده از دادههای موجود در شرکت مانپلاستیک از الگوریتم ژنتیک استفاده شد. نتایج حاصل از الگوریتم ژنتیک در مقایسه با وضعیت موجود جوابهای بهتر و مقدار تابع هدف کمتر را نشان داد. از نتایج حاصله در مدت زمان کوتاه چند دقیقهای برنامه مونتاژ محصول نهایی، برنامه تزریق شرکت مانپلاستیک و همچنین پیمانکار استخراج گردید.

---

مهمترین مسئله مطرح برای سرمایه گذاران به خصوص در آغاز فعالیت اقتصادی، مسئله نحوه تخصیص سرمایه به یک یا چند گزینه مختلف سرمایه گذاری است تا ضمن داشتن حداکثر بازده، حداقل ریسک را متحمل شوند. این موضوع در ادبیات اقتصادی به عنوان مسئله انتخاب پرتفولیو مطرح است. این مقاله بر آن است که به ارائه روشی کارا به منظور پشتیبانی از فرد تصمیم گیرنده در انتخاب پرتفولیو مناسب جهت سرمایه گذاری بپردازد. در این مطالعه، انتخاب پرتفولیو مبنی بر مدل میانگین- واریانس- چولگی در نظر گرفته می شود که به منظور تطبیق هر چه بیشتر مدل با دنیای واقعی، بازده های سهام به صورت متغیرهای فازی فرض شده اند. در این مقاله به منظورحل مدل یک الگوریتم هوشمند ترکیبی جهت رسیدن به جوابی بهینه / نزدیک به بهینه ارائه شده است. در روش ارائه شده، از الگوریتم ژنتیک به منظور جستجوی پرتفولیو و از شبکه عصبی مصنوعی آموزش داده شده با شبیه سازی فازی جهت تخمین بازده و ریسک پرتفولیو استفاده می شود. در این الگوریتم به جهت استفاده از شبکه عصبی مصنوعی در تخمین مقادیر، زمان محاسبات به طور قابل ملاحظه ای در مقایسه با استفاده مستقیم از شبیه سازی فازی کاهش یافته است. همچنین در انتها با ارائه چند مثال عددی کارایی الگوریتم پیشنهادی در مقایسه با چند الگوریتم ترکیبی دیگر سنجیده شده است

---

تغییر و تحولات ساختاری محیط های تجاری و صنعتی که از نیمه دوم قرن بیستم آغاز شد، مدیریت فرآیند تولید فیلم که یکی از بخش-های مهم در اقتصاد کشورهای توسعه یافته قلمداد می گردد، را نیز متحوّل نموده است. تهیه کنندگان، که وظیفه تولید فیلم را بر عهده دارند، ناچار به استفاده از روش های سازمان دهی و سبک های مدیریتی هستند که سازگار با شرایط عدم قطعیت و تنوع کمی و کیفی نهاده-های تولید، امکان ارائه ی اقتصادی محصولات خود در یک فضای رقابتی را داشته باشند. در این مقاله، ضمن بررسی روند تاریخی توسعه روش های مدیریت تولید فیلم، مدل "فیلم سازی مستقل" به عنوان شیوه ای سازگار با تغییرات سریع بازار و تنوع تقاضای مشتریان، مورد توجه واقع شده است. مشخصه بنیادی روش فیلم سازی مستقل در مقایسه با روش ماقبل خود، فیلم سازی استودیویی، در انعطاف پذیری ساختاری آن است، که امکان سازماندهی و کنترل یکپارچه فرایند تولید فیلم در شرایط وجود عوامل تولید متنوع و جایگزین در محیطی متغیر را برای تهیه کننده فراهم می آورد. اختصاص مناسب ترین فرد از مجموعه افراد متخصص قابل دسترس در محدوه ی جغرافیایی مورد نظر، برای انجام یک فعالیت مشخصِ تعریف شده، با توجه به نیازمندی های متفاوت، و کیفیت و سطوح تخصصی متعدد، به مساله اساسی در این مبحث تبدیل شده است. و لذا در سال های اخیر دستیابی به ابزار هایی مناسب برای تعیین چگونگی این امر توجه جدّی گروه های تخصصی تولید فیلم را به خود جلب نموده است. سؤال مرکزی در این تحقیق چگونگی سازماندهی نیروی انسانی، به عنوان یکی از پایه های اساسی مدیریت تولید در روش فیلم سازی مستقل، و سازگاری تخصصی و رفتاری بهینه آن با وظیفه ای که باید انجام دهد، می باشد. و بالتّبع، تمرکز محتوایی مقاله طراحی یک مدل ریاضی منطبق و سازگار با فضای فیلم سازی مستقل به گونه ای است که امکان پیکربندی تمامی گزینه های ممکن "فرد- وظیفه" و سپس انتخاب گزینه برتر، در یک فضای تصمیم گیری غیر قطعی، متنوع و با تغییرات سریع را فراهم نماید. نتیجه ی نهایی تحقیق، ارائه ی یک مدل تخصیص با ضرایب فازی است، که طی آن از یک روش ترکیبی تحلیل سلسله مراتبی و الگوریتم ژنتیک برای پیکربندی مسأله و حل مدل در محیط فازی استفاده شده است. پاسخ نهایی به صورت رجحان نسبی گزینه های فازی امکان تصمیم گیری سازمان یافته را برای تهیه کننده فراهم می نماید. در پایان از یک شبیه سازی عددی برای نمایش کاربرد مدل و روش حل مسأله استفاده شده است.

---

چکیده در حال حاضر با توجه به افزایش سرمایه گذاری در پروژه های بزرگ توسط بخش خصوصی و اجرای بسیاری از طرحها با روشهایی نظیر طراحی، ساخت و تامین مالی برنامه ریزی تامین منابع مالی دارای اهمیت فراوان شده است. در این مقاله تلاش می‌شود با توجه به عدم قطعیتها در زمان و هزینه فعالیتهای مختلف یک پروژه، برنامه‌ریزی منابع مالی به صورت وام طوری صورت گیرد تا هزینه تامین مالی یک طرح کمترین مقدار شود. برآورد‌ زمان و هزینه در این مدل، با استفاده از متغیرهای فازی احتمالی، صورت ‌می‌گیرد، همچنین یک نمونه از اجرای پروژه طراحی و ساخت نیروگاه آبی که با توجه به شرایط طراحی و اجرای خاص ذاتا دارای رخداد‌هایی با زمان و هزینه غیرقطعی می‌باشد، به تفکیک بخشهای مهندسی، تامین و نصب، در یک فضای احتمالی فازی مدل شده است و سپس بر اساس روش ارزش انتظاری و روش بیشترین شانس با در نظر گرفتن، محدودیت زمان کل اجرای طرح و محدودیت پیشنیازی فعالیتها مدل‌سازی و حل شده است. جواب بهینه در این روش بر اساس ترکیب شبیه سازیهای تصادفی و فازی و مفهوم اعتبار با استفاده از الگوریتم ژنتیک می باشد.

---

افزودن پیچیدگیها و انعطاف پذیریهای موجود در سامانه های تولید واقعی به مفروضات مدلهای کلاسیک زمان بندی، گرچه منجر به افزایش قابل توجه پیچیدگی مسائل می گردد، اما به دلیل بهبود چشمگیری که در عملکرد این سامانه ها ایجاد می کند، از دو جنبه نظری و کاربردی حائز اهمیت است. در این پژوهش سه فرض اصلی مساله زمان بندی استقرار کارگاهی مورد بازنگری قرار گرفته که حاصل آن مدلی است با سه نوع انعطاف و قابل انطباق با بسیاری از محیطهای تولید واقعی؛ انعطاف در توالی، انعطاف در ماشین و انعطاف در زمان عملیات. پس از تعریف مساله و بیان آن در قالب یک مدل ریاضی، یک روش حل کارا مبتنی بر جستجوگر محلی ژنتیک برای آن توسعه داده شده است. به این منظور ابتدا عملگرها و رویه های ویژه ای، منطبق با مختصات مساله، شامل ایجاد جمعیت اولیه، تقاطع و جهش برای الگوریتم ژنتیک طراحی شده اند. سپس یک تابع جستجوگر محلی بدیع با هدف ارتقا توان جستجوی الگوریتم ژنتیک توسعه یافته و با آن تلفیق شده است. در بخش نتایج عددی، کارآمدی الگوریتم پیشنهادی در یافتن جوابهای بهینه و نزدیک به بهینه با حل تعدادی مساله نمونه که با افزودن قابلیت انعطاف در زمان عملیات به مسائل موجود در ادبیات به دست آمده اند، نشان داده شده است.

---

چکیده

تئوری دمپستر شافر از روشهای مهم بررسی عدم قطعیت در سیستمهای اطلاعاتی است. این تئوری با استفاده از مفهوم احتمالات بالایی و پایینی توسط دمپستر پایه گذاری شد و سپس شافر آن را به عنوان یک نظریه ارائه داد. همچنین یکی از کاربردهای مهم آنتروپی به عنوان یک مفهوم اساسی در تئوری اطلاعات، اندازه گیری عدم قطعیت می باشد و می توان از آن به عنوان معیار اندازه عدم قطعیت یک سیستم در وضعیتی خاص، استفاده کرد. در این مقاله روش جدید برای اندازه گیری کرانهای بالایی و پایینی عدم قطعیت با ترکیب دو معبار آنتروپی و تئوری دمپستر شافر استفاده و به کار برده شده است. و با استفاده از آن، ماکزیمم و مینیمم عدم قطعیت محاسبه شده است.

---

امروزه بیشتر محصولات تولیدی، در طی مراحل مختلف به هم وابسته از فرآیند بوجود می آیند. بدلیل وجود خاصیت آبشاری در اغلب اینگونه از فرآیندها، پایش آنها با استفاده از نمودارهای کنترلی مرسوم، باعث بوجود آمدن خطاهای غیر قابل اجتناب و تصمیم گیری های اشتباه می شود، یکی از نمودارهای کاربردی و تخصصی برای پایش فرآیندهای چند مرحله ای، نمودارهای انتخاب عامل انحراف می باشد. اینگونه از نمودارها بیشتر برای مشخصه های کیفی نرمال مورد استفاده قرار گرفته اند. در این مقاله یک فرآیند دو مرحله ای در شرایطی که مشخصه کیفی در مرحله دوم دارای توزیع پواسان است، مورد بررسی قرار گرفته است و برای پایش این مشخصه کیفی یک نمودار انتخاب عامل انحراف توسعه داده شده که آماره آن مقادیر باقیمانده استاندارد شده حاصل از مدل خطی تعمیم یافته می‏باشد. برای بررسی عملکرد این نمودار از شاخص متوسط طول دنباله استفاده شده و عملکرد نمودار کنترل پیشنهادی تحت دو نوع تابع رابط متفاوت با بهترین روش موجود در ادبیات مقایسه شده است. نتایج نشان دهنده عملکرد بهتر نمودار کنترل پیشنهادی در کشف شیفت های افزایشی است. همچنین استفاده از نمودار کنترل پیشنهادی در عمل ساده تر می‏باشد.

---

کشور ایران با دارا بودن جایگاه سوم و دوم جهانی در زمینه ذخائر نفت و گاز یکی از ثروتمند ترین کشور های دنیا محسوب می گردد. یکی از مهمترین و با ارزش ترین مشتقات گازی ، اتان می باشد که با انجام فرایند کراکر بر روی آن ،محصولی با ارزش بسیار بالای اتیلن تولید می شود ، اتیلن خود خوراک واحدهای پتروشیمی پلیمری است که محصولات با ارزش افزوده بالاتر همچون انواع فیلم ها، لوله ، مواد پلاستیکی و ... را تولید می کنند، که علاوه بر ایجاد منافع مالی برای کشور ، دارای اهمیت راهبردی به دلیل نوع کاربرد آنها و وابستگی صنایع مختلف به آنها، می باشد. به دلیل بروز بودن صنعت پتروشیمی و بالتبع آن، دانش مورد نیاز احداث آن ، تصمیم گیری پیرامون نحوه دستیابی به این دانش و فناوری، از اهمیت و ارزش بالائی برای شرکت های متولی توسعه این صنعت برخوردار است . در این مقاله هدف تعیین مناسبترین راهبرد انتقال فناوری با استفاده از دانش خبرگان دارای تجربه (در صنعت پتروشیمی بالاخص حوزه اتیلن) و مدل تصمیم گیری AHP می باشد.در این مسئله 8 راهبرد ممکن انتقال فناوری اتیلن با توجه به شرایط صنعت پتروشیمی در ایران شناسائی گردیدند که عبارت بودند از:کنسرسیوم تحقیقاتی، برون سپاری فناوری، همکاری مشترک ، سرمایه گذاری مشترک ، خرید فناوری، خرید سازمان ارائه کننده فناوری، تحقیق و توسعه و مهندسی معکوس، که در نهایت روش تحقیق و توسعه به عنوان مناسبترین راهبرد انتقال فناوری اتیلن انتخاب گردید

---

در این مقاله به بررسی مسئله زمان بندی دسته ای در حالت ماشین های موازی چند کاره پرداخته می شود. بر اساس تحیقات ارایه شده در ادبیات موضوع، تحویل دسته ای اقلام تولید شده باعث سرعت بخشیدن به فرآیند تولید و کاهش هزینه های حمل و نقل می گردد. از این رو دسته بندی کالاهای تولید شده در زمره مهم ترین مباحث مورد بررسی در زمانبندی تولید بوده است. از طرف دیگر زمان های پردازش دسته ها و اقلام معمولا ثابت در نظر گرفته شده اند که به طبع در دنیای واقعی فرض معقولی نیست. در این مقاله برای مسئله یاد شده با فرض این که زمان پردازش هر دسته تابعی از اندازه آن دسته می باشد، یک مدل ریاضی ارایه می گردد که هدف آن یافتن اندازه مناسب هر کدام از دسته ها و کمینه کردن بیشینه زمان تکمیل تولید روی ماشین هاست. از آن جایی که مدل ارایه شده دارای پیچیدگی بسیار زیادی است، جهت حل آن از دو روش فراابتکاری الگوریتم ژنتیک و شبیه سازی تبرید استفاده گردیده و عملکرد آن ها با یکدیگر مورد مقایسه قرار گرفته است.

---

ارزیابی عملکرد فرآیندی است که شرکت‌ها از آن جهت سنجش کارایی و بهره‌وری کارکنان خود، به‌منظور اتخاذ تصمیمات مختلف ازجمله تعیین حقوق، پاداش، نیازهای آموزشی و ... استفاده می‌کنند. عیب اساسی و مشترک روش‌های پیشین برای ارزیابی عملکرد، اریب بودن نتایج آن ناشی از تأثیر انگیزه‌های شخصی و جهت‌گیری‌های ارزیاب است. در این مطالعه دو روش جدید توسعه داده شده که مشکل مذکور را مرتفع می‌نماید. روش‌های ارائه شده برای مشاغلی کاربرد دارند که بتوان استانداردهای کمی برای کارِ کارکنان تعریف کرد. به‌عنوان مطالعه موردی، روش‌های ارائه شده در یکی از آزمایشگاه‌های شرکت هسا اجرا گردید. از تحلیل‌های آماری مبتنی بر شبیه‌سازی حالت پایا، برای ارزیابی عملکرد بلندمدت کل سیستم بهره گرفته شد. نتایج حاصله حاکی از تأثیرات مثبت و قابل توجه روش‌های جدید بود.

---

:چکیده افزایش کیفیت اجرای پروژه ها ، کاهش مدت زمان و هزینه های اجرای آنها ، اهداف اصلی در فرآیند اجرای پروژه‌ها هستند. مدیران پروژه ها با تخصیص مناسب منابع و انتخاب بهترین تصمیم، به دنبال تامین شدن اهداف فوق می باشند. از آنجاکه بیشتر کارهای پیشین در شرایط قطعیت و غیرواقعی انجام گرفته است و یک شکاف اساسی در تصمیم گیری مدیران در حوزه ی دانش مدیریت پروژه وجود دارد. بنابراین در نظر گرفتن شرایط عدم قطعیت که به دنیای واقعی نزدیکتر است، از برجسته ترین ویژگی های این تحقیق بشمار می رود. در مقاله حاضر یک مدل ریاضی فازی برای شبکه ای از فعالیتها پیشنهاد می شودکه هریک دارای چندین حالت(مد) برای اجرا هستند تا از بین حالت های ممکن، بهترین حالت برای اجرا انتخاب شود به گونه ای که اهداف فوق را تامین نماید. بدین منظور یک الگوریتم ژنتیک Non-dominated sorting genetic algorithm II (NSGA-II) برای حل مدل پیشنهادی طراحی گردید. سپس یک مطالعه موردی درصنعت نفت انجام شد و عملکرد مدل و الگوریتم پیشنهادی مورد آزمون قرار گرفت. همچنین با استفاده از روش برش آلفای فازی میزان اعتنای مدیر پروژه به نظرات کیفی افراد خبره آورده شده است که برای آزمون اعتبار سنجی آن ، نتایج محاسباتی نشان می دهد زمانی که مقدار1 =α در نظر گرفته می شود پاسخ ها به شرایط پیمانی پروژه که همان شرایط مورد انتظار مدیر پروژه نیز می باشدگرایش دارند اما هر چقدر از شرایط قطعیت به طرف 0=α و شرایط عدم قطعیت نزدیک می شویم ، پاسخ‌های حاصل از حل الگوریتم از نظر شرایط زمانی ، هزینه ا ی وکیفی وضعیت بدتری نشان می دهند دلیل این وضعیت این است که مدیر پروژه، با اعتنا کردن به نظرات خبرگان، شرایط عدم قطعیت و ریسک‌ها را که برای پروژه بصورت تهدید مطرح می-باشند، درنظر می گیرد که این امر منجر به بدتر شدن وضعیت کلی پروژه می گردد.

---

امروزه محیط فلوشاپ، یکی از رایج ترین محیط های تولیدی در صنعت می باشد. لیکن نیاز به افزایش ظرفیت و یا بالانس ظرفیت در مراحل مختلف تولیدی، سبب شده است که در بعضی از ایستگاه های کاری، بیش از یک ماشین وجود داشته باشد. از این محیط های توسعه یافته معمولاً به نامهای فلوشاپ ترکیبی، فلوشاپ چند پردازنده، فلوشاپ انعطاف پذیر و یا فلوشاپ با ماشینهای موازی یاد می شود. در این مقاله، مسئله زمانبندی فلوشاپ ترکیبی با فرض همانند بودن ماشینها، تحت دو هدف دامنه عملیات و مجموع زمانهای تکمیل مورد بررسی قرار گرفته است. با توجه به NP-hard بودن مسئله، برای حل از الگوریتم ژنتیک استفاده شده است.

---

اگر چه دوره ضمانت از عناصر مهم بازاریابی در دوره اخیر و یکی از شاخص های کیفیت محصول بشمار می رود ولی مبانی تعیین کننده دوره ضمانت بر بده بستان هزینه تولید کننده / فروشنده و خریدار استوار است. موضوع تبادل هزینه و دوره از دید مصرف کننده و پایایی محصول و هزینه از دیدگاه تولید کننده برای محصولات به عنوان یک قطعه مورد توجه بیشتر پژوهشگران قرار گرفته است. ما در این تحقیق ابتدا بر مبنای اطلاعات دوره ضمانت خودرو قابلیت اطمینان قطعات مختلف سیستم انتقال قدرت را تعیین می کنیم سپس سه سیاست ضمانت تجدیدپذیر را مورد توجه قرار داده و بر مبنای بودجه اختصاص یافته از طرف تولیدکننده، در هر سیاست به تعیین دوره ضمانت می پردازیم در نهایت با در نظر گرفتن وضعیت قطعات سیستم الگوریتمی را جهت تعیین سیاست ضمانت مناسب برای سیستم مورد مطالعه ارائه می دهیم

---

نمودارهای کنترل از جمله مهمترین ابزارهای کنترل آماری فرایندها می‌باشند. طراحی مناسب نمودارهای کنترل نیازمند برآورد مقادیر پارامترهای فرایند با استفاده از داده‌های نمونه‌ای است. برآوردگرهای کلاسیکِ پارامتر‌ها در مدلهایی با مشاهدات خودهمبسته، به انواع مختلف مشاهدات دورافتاده حساس بوده و حضور آنها منجر به برآوردهای اریب و تفسیرهای اشتباه در نمودارهای کنترل می‌شود. در روش‌های معمول طراحی نمودارهای کنترل، عموماً از برآوردکننده‌های کلاسیک برای برآورد پارامترهای فرایند استفاده می‌شود که تحت مفروضات خاصی قابل کاربرد بوده و برای فرایند‌ها‌ی آلوده نتایج نامطلوبی را به همراه خواهد داشت. این فرضیات شامل نرمال بودن و عدم آلودگی داده‌ها و نیز استقلال آنها در فرایند می‌باشد. در این مقاله از روشی تحت عنوان برآورد سریع فیلترشده‌ی استوارِ تکراری (IRFFT)که روشی مطلوب و غیرحساس به آلودگی است برای برآورد پارامترهای مدل‌های اتورگرسیو و طراحی نمودارهای کنترل استوار برای مشاهدات خودهمبسته استفاده شده‌است. نمودار کنترل استوار IRFFT طراحی‌‌شده با نمودار کنترل برپایه‌ی برآورد حداقل مربعات بر اساس یکی از مهمترین معیارهای ارزیابی نمودارهای کنترل، متوسط طول دنباله و با داده‌های شبیه‌سازی شده مقایسه شده‌است. نمودار کنترل پیشنهادی بر حسب تمامی معیارهای مورد بررسی، دارای خواص مطلوبی بوده و به راحتی قابل تعمیم به مشاهداتی با هر مدل سری‌زمانی می‌باشد.

---

هدف اصلی تحقیقات صورت گرفته در زمینه‌ی کنترل فرآیند آماری چند متغیره، درنظر گرفتن همبستگی بین چندین مشخصه کیفی برای یک مرحله از فرآیند است. در فاز دوم رویه کنترل فرآیند چندمتغیره با استفاده ازحدود کنترلی بدست آمده از فاز اول و مشاهدات آتی، تحت کنترل بودن ادامه فرآیند بررسی می‌شود، یافتننقاط پرتفاز اول قبل از محاسبه حدود کنترلی برای حصول نتیجه مناسبدارای اهمیت بالاست. تکنیک‌های متفاوتی جهت شناسایی این نقاط انحرافی ارائه شده است که اکثر این الگوریتم‌ها به نمونه تصادفی اولیه وابسته می‌باشد که این نقطه شروع تصادفی می‌تواند بر دقت الگوریتم و جواب نهایی مسئله تأثیرگذار باشد. در این مقاله برآوردگری باثبات با استفاده از تکنیک خوشه‌بندی سلسله مراتبی ارائه می‌شود که تحت تأثیر داده‌های انحرافی در نمونه یا داده‌های نامتعارف نسبت به فرضیات مدل قرار نمی‌گیرد و نقاط پرت موجود در فاز اول نمودارهای کنترلی چندمتغیره را شناسایی و حذف می-کند. در نهایت با ایجاد سناریوهای مختلف از نقاط پرت و انحرافی، روش پیشنهادی مورد سنجش قرار گرفته و نتیجه کار با روش‌های هتلینگ کلاسیک و برآوردگر حداقل دترمینان کواریانس مقایسه گردیده است. ارزیابی‌ها نشان می‌دهد که روش پیشنهادی نسبت به تحقیقات قبلی انجام شده در این زمینه، با مدت زمان کمتری، نقاط پرت و انحرافی بیشتری را شناسایی می‌کند.

---

مساله گروه بندی واگن های باری یکی از مسائل مهم برنامه ریزی در حوزه راه آهن باری است. در این مقاله جهت حل این مساله، یک الگوریتم شاخه و قیمت که یک روش بهینه سازی دقیق می باشد، ارائه شده است. این روش مشابه روش شاخه و کران است، با این تفاوت که برای حل مسائل در هر شاخه، بجای استفاده از آزادسازی خطی از روش تولید ستون استفاده می شود. در روش تولید ستون که مبتنی بر تجزیه دانتزینگ-ولف است، مساله اولیه گروه بندی واگن ها به یک مساله اصلی و بر اساس تعداد تقاضاها به چندین مساله فرعی تجزیه می‌شود. با حل مساله اصلی، مقادیر دوگان محاسبه و به مسائل فرعی ارسال شده و با حل مسائل فرعی، مسیرهای جدید تولید و به مساله اصلی اضافه می شود. جهت ارزیابی این روش حل، چندین مساله نمونه تولید و حل شده و نتایج با جواب های بدست آمده از نرم افزار CPLEX مقایسه شده است. نتایج بدست آمده نشان‌دهنده کارایی الگوریتم پیشنهادی است.

---

به‌کارگیری ریاضیات تصمیم‌ در تخصیص بودجه‌های ارتباط با مشتری حمیدرضا کوشا1 ,امیر البدوی2 چکیده: ریاضیات تصمیم‌ (DC) رویکردی مبتنی بر قضاوت است که در مدل‌سازی دنیای واقعی، نظر مدیریت را نیز در نظر می‌گیرد. به عبارت دیگر، نظر مدیریت در مدل-سازی آنچه در دنیای واقعی اتفاق می‌افتد، به گونه‌ای اعمال می‌گردد که مدیر با مدل یکپارچه ‌گردد. این شیوه مدل‌سازی نخستین بار توسط لیتل معرفی گردید و در حوزه‌های مختلف به خصوص در حوزه بازاریابی و ارتباط با مشتری به کار گرفته شد. هدف اصلی این تحقیق ارایه کاربرد رویکرد ریاضیات تصمیم در تخصیص بودجه-های ارتباط با مشتریان و بازاریابی است. در این مقاله پیشنهاد شده است که در صورت وجود اطلاعات بازار و پیچیدگی بالا از مدل‌های ترکیبی استفاده شود. مدل‌های ترکیبی طبق تعریف این مقاله علاوه بر آنکه از قضاوت مدیریت استفاده می‌کنند، از اطلاعات گذشته نیز حداکثر استفاده می‌نمایند و مدلی متکی بر داده‌های گذشته و قضاوت مدیریت فراهم می‌کنند. در این مقاله بر اساس رویکرد ترکیبی مدلی ساده برای تخصیص بودجه ارایه می‌شود. سپس رویکردی پیچیده‌تر برای تخصیص بودجه‌های ارتباط با مشتری متکی بر ریاضیات تصمیم و مدل زنجیره مارکوف ارایه می‌گردد. پیش‌بینی می‌شود که نتایج این تحقیق به تحلیل‌گران حوزه مدیریت ارتباط با مشتری کمک کند که بتوانند در مورد استفاده از مدل‌های ریاضی یا مدل‌های مبتنی بر قضاوت مدیریت، تصمیم‌گیری بهتری در خصوص نحوه تخصیص بودجه‌های ارتباط با مشتری داشته باشند. کلمات کلیدی: ریاضیات تصمیم‌ (DC)، تخصیص بودجه ارتباط با مشتری، قضاوت مدیریت، رگرسیون، زنجیره مارکوف، ماتریس انتقال.

---

یکی از مسائل مهم در کنترل پروژه، برآورد دقیق زمان اتمام و هزینه ی اجرا و میزان منابع مصرفی در یک پروژه می باشد. به علت عدم قطعیت در کنترل پروژه هایی که در محیط بسیار متغیر اجرا می شوند، مدیریت پروژه ، اغلب ممکن است با صرف هزینه های اضافی زمان برخی از فعالیتها را کاهش داده تا زمان تکمیل پروژه را تسریع بخشد. مسئله ی موازنه ی زمان-هزینه، روشهای تعیین اقتصادی ترین زمان برای اجرای پروژه و بررسی میزان حساسیت تغییرات هزینه در مقابل تغییرات زمان می باشد. در این پژوهش ، یک مدل ریاضی کارامد و استوار برای مسئله ی موازنه زمان- هزینه گسسته، ارائه می گردد که در شرایط عدم قطعیت و غیر قابل پیش بینی همواره جوابهای نزدیک به بهینه داشته باشد. برای استوار کردن و حفظ کارایی مدل مفروض از روش بهینه سازی استوار و برای حل مدل از الگوریتم ژنتیک استفاده شده است. با بررسی نتایج آزمایشات برروی پروژه های مختلف، به استواری، دقت و کارایی روش پیشنهادی پی می بریم.