نشریه بین المللی مهندسی صنایع و مدیریت تولید

در این مقاله، مسأله زمانبندی یکپارچه تولید و حمل هوایی در زنجیره تأمین با در نظر گرفتن زمان­های آماده­سازی وابسته به توالی جهت طراحی یک رویه کاربردی برای ایجاد زمانبندی تولید و توزیع قابل استفاده و واقعی­تر مورد مطالعه قرار می­گیرد. بدین منظور مدل­های برنامه­ریزی ریاضی با در نظر گرفتن زمان آماده­سازی وابسته به توالی در تولید جهت کمینه نمودن کل هزینه­های زنجیره تامین که شامل هزینه­های توزیع، زودکرد و دیرکرد تولید و تحویل می­باشد، ارایه می­شود. با توجه به پیچیدگی حل و سخت بودن این مسأله، الگوریتم­های ژنتیک و جستجوی همسایگی متغیر برای بهینه­سازی پیشنهاد می­گردد. همچنین با استفاده از طراحی آزمایشات تاگوچی، مقدار مناسب پارامترهای دو الگوریتم فوق و عملگرهای مناسب تعیین می­گردد و سپس کیفیت جواب­های به­دست آمده با یکدیگر مقایسه می­شود. نتایج محاسباتی نشان می­دهد که الگوریتم جستجوی همسایگی متغیر توسعه داده شده جواب­های بهتری را نسبت به الگوریتم ژنتیک بدست می­آورد.

مساله مسیریابی‌ وسایل‌ نقلیه یکی از پرکاربردترین و چالش برانگیزترین مسائل بهینه سازی ترکیبی می‏باشد. توجه زیاد به مساله مسیریابی بعلت پرکاربرد بودن این مسائل در دنیای واقعی و همچنین دشوار بودن حل این مسائل است. هدف این مقاله، طراحی مدلی جدید برای مساله مسیریابی وسایل نقلیه در زنجیره تامین سه سطحی است، که تعیین می کند چه مقدار کالا، در چه زمانی و از کدام مرکز توزیع به کدام مشتری ارسال شود تا در کنار کمینه کردن هزینه‌های زنجیره تأمین از جمله هزینه‌های نگهداری موجودی و حمل  و  نقل، که غالباً در ادبیات موضوع دیده می شود، اهداف مهم دیگری تحت عنوان کمینه کردن نرخ  مصرف  سوخت و جریمه های پنجره های زمانی نیز تأمین شود و در نهایت رضایت مشتریان به حداکثر برسد. نخست برای اعتبارسنجی ابعاد کوچک مساله چندین مثال عددی با نرم افزار گمز و الگوریتم های فرا ابتکاری پیشنهادی طراحی و حل شده است، و برای ارزیابی کیفیت نتایج با یکدیگر مقایسه گردیدند. در ادامه برای اعتبارسنجی ابعاد بزرگ مساله، یک مثال واقعی ارائه شده و با الگوریتم های فرا ابتکاری پیشنهادی حل گردیده است. الگوریتم های فرا ابتکاری در نرم افزار MATLAB R2013کدنویسی شده اند و تمامی تست‏ها توسط رایانه ای با مشخصات پردازشگر Core i5 2.53GHz و حافظه داخلی 4GB اجرا شده است.