نشریه بین المللی مهندسی صنایع و مدیریت تولید

مسئله مسیریابی وسایل نقلیه به همراه پنجره های زمانی، در زمره مسائل NP-Complete      می­باشد، بگونه­ای که حتی یافتن یک جواب بهینه برای ابعاد کوچک آن بسیار دشوار و زمانبر است. هدف این مسئله بکارگرفتن ناوگانی از وسایل نقلیه با ظرفیت­های معین جهت خدمت­دهی به تعداد معینی از مشتریان با تقاضاهای متفاوت و محدودیت­های زمانی متفاوت می­باشد، بگونه­ای که هزینه کمینه شده و ظرفیت­ها و نیز پنجره زمانی نقض نگردند. این مسئله تاکنون توسط بسیاری از روشهای حل ابتکاری و فراابتکاری مورد حل واقع شده و جوابهای بهینه یا نزدیک به جواب بهینه حاصل شده است. در این مقاله نوع اصلاح شده الگوریتم کلونی مورچگان پیشنهاد گردیده و در آن سعی شده تا حد ممکن از پیچیدگی­های محاسباتی اجتناب و سهولت روش حل فراهم گردد؛ البته درنظر گرفتن چنین قابلیتی منجر به از دست دادن مقدار کمی از دقت محاسباتی شده است. با این حال اجرای الگوریتم پیشنهادی بر روی تعدادی از نمونه مسائل Solomon، آشکار نمود که این الگوریتم توانایی تولید جواب­های نسبتاً خوب را دارا می­باشد.

فرآیند حمل و نقل یکی از فرآیندهای اصلی لجستیک بوده که محققان همواره با طراحی سیستمهای مناسب حمل و نقل سعی در کمینه نمودن هزینه های ناشی از آن نموده اند. یکی از این سیستمها، لجستیک میلک ران می باشد و به عنوان گام بعدی تولید ناب که موجب کاهش زمان سیکل، سطح موجودی و آزاد سازی فضای انبارش می شود، شناخته شده است. در این پژوهش یک مدل پیشنهادی مبتنی بر خوشه بندی ارائه شده که در فاز اول تامین کنندگان را به منظور ایجاد سازگاری در مواد و قطعات مورد حمل، خوشه بندی نموده و سپس در فاز دوم برای تامین کنندگانی که در یک خوشه قرار گرفته اند، مسیریابی بهینه با هدف کمینه کردن هزینه های سفر و زمان سفر با در نظر گرفتن دو محدودیت مهم حداکثر ظرفیت و زمان سفر برای هر وسیله نقلیه را انجام می دهد. الگوریتم پیشنهادی با الگوریتم ژنتیک حل شده و به منظور تنظیم پارامترها از روش تاگوچی بهره گرفته شده است. در نهایت نتایج حاصله از اجرای الگوریتم پیشنهادی با نتایج حاصل از نرم افزار لینگو، کارایی الگوریتم پیشنهادی را تصدیق می کنند.