نشریه بین المللی مهندسی صنایع و مدیریت تولید

تعیین سیاست کنترل موجودی مناسب و قیمت فروش بهینه برای کالاهای مختلف همواره یکی از موضوعات اصلی تحقیقات علمی و صنعتی به­شمار آمده است. به علاوه زمانی که کالای مورد نظر فاسدشدنی باشد، به دلیل خصوصیات ویژه­ای که این کالاها دارند، تعیین این موارد از اهمیت بالاتری برخوردار است. در این مقاله یک مدل موجودی همراه با قیمت­گذاری برای کالاهای فاسدشدنی به صورت توام در نظر گرفته می­شود. نرخ تقاضا قطعی، پیوسته و به صورت تابعی از زمان و قیمت فرض شده است. کمبود در سیستم وجود دارد و به صورت پس افت پاره­ای فرض شده است. هدف تعیین مقادیر بهینه قیمت، زمان بهینه بازپرسازی و اندازه سفارش است، تا بدین وسیله سود حداکثر شود. بنابراین بعد از ارائه مدل نشان داده می­شود که در هر قیمتی، زمان بازپرسازی موجود، منحصربه فرد و بهینه است. سپس ثابت می­شود که با در دسترس بودن زمان بهینه بازپرسازی، تابع هدف، تابعی مقعر از قیمت است و بنابراین مقدار بهینه آن موجود است. در ادامه الگوریتمی ساده برای به دست آوردن متغیرهای مدل بیان می­شود و در انتها مثال عددی برای تشریح مدل و الگوریتم ارائه می­گردد.

تعیین سیاست کنترل موجودی مناسب و قیمت فروش بهینه برای کالاهای مختلف همواره یکی از موضوعات اصلی تحقیقات آکادمیک و صنعتی بوده است. به علاوه زمانی که کالای مورد نظر فاسدشدنی باشد، به دلیل خصوصیات ویژه ای که این کالاها دارند، تعیین این موارد از اهمیت بالاتری برخوردار است. در این مقاله یک مدل موجودی همراه با قیمت گذاری برای کالاهای فاسدشدنی به صورت توام در نظر گرفته می شود. نرخ تقاضا قطعی، پیوسته و به صورت تابعی از زمان و قیمت فرض شده است. کمبود در سیستم موجود است و به صورت پس افت پاره ای فرض شده است. هدف تعیین مقادیر بهینه قیمت، زمان بهینه بازپرسازی و اندازه سفارش است، تا بدین وسیله سود حداکثر شود. بنابراین بعد از ارائه مدل نشان داده می شود که در هر قیمتی، زمان بازپرسازی موجود، منحصربه فرد و بهینه است. سپس ثابت می شود که با در دسترس بودن زمان بهینه بازپرسازی، تابع هدف، تابعی مقعر از قیمت است و بنابراین مقدار بهینه آن موجود است. در ادامه الگوریتمی ساده برای به دست آوردن متغیرهای مدل بیان می شود. و در انتها مثالی عددی برای تشریح مدل و الگوریتم ارائه می گردد.

توجه روزافزون به خواسته‌های مشتریان برای تحویل سریع کالا و سفارشی‌سازی آن، از یک سو و هزینه‌های مختلف سیستم‌های تولیدی از سوی دیگر، انتخاب سیاست تولید را به یکی از مسائل مهم برای مدیران صنایع تبدیل کرده است. از این‌رو مطالعات زیادی در زمینه انتخاب از بین دو سیاست ساخت برای انبارش و ساخت برای سفارش صورت گرفته است. با این وجود حجم کمی از مقالات به بررسی زنجیره تأمین کالای فاسدشدنی و تعیین سیاست بهینه تولید در آن پرداخته‌اند. پژوهش پیش‌رو به بررسی و مقایسه این دو سیاست در زنجیره تأمین دو سطحی کالای فاسدشدنی با طول عمر نمایی پرداخته و از مبانی نظریه صف برای مدل‌سازی سیستم بهره گرفته است. به این ترتیب با بررسی شرایط زنجیره در حالت پایدار و بدست آوردن معادلات تعادلی، معیارهای ارزیابی عملکرد سیستم محاسبه شده و مدل‌های ریاضی توسعه می‌یابند. برای حل مدل‌های پیشنهادی از روش جستجوی مستقیم استفاده شده و تحلیل حساسیت با بررسی مثال عددی صورت گرفته است.