دوره 7، شماره 4 - ( زمستان 1398 1398 )
جلد 7 شماره 4 صفحات 92-75 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Shiri T, Didehban M, Taban M. Effect of Form on Shading amount and heat Absorption in Domes of YAZD AB ANBARS. JRIA 2020; 7 (4) :75-92
URL: http://jria.iust.ac.ir/article-1-1250-fa.html
URL: http://jria.iust.ac.ir/article-1-1250-fa.html
شیری توحید، دیده بان محمد، تابان محسن. تأثیر فرم بر میزان سایهاندازی و جذب حرارت در گنبد آبانبارهای یزد. پژوهش‌هاي معماري اسلامي. 1398; 7 (4) :75-92
چکیده: (6096 مشاهده)
آبانبارها بناهایی بودند که اکثراً در مناطق گرم و خشک کشور برای خنک نگه داشتن آب در طول سال مورد استفاده مردم قرار میگرفتند. یکی از اصلیترین عنصر آبانبارها پوشش مخزن میباشد که از طاقهای آجری گوناگونی مانند آهنگ، کلنبو با خیز و فرمهای متفاوت در ساخت آنها استفاده شده است. هدف از این پژوهش شناخت میزان دریافت تابش خورشید و سایهاندازی در گنبد آبانبارهای یزد میباشد که منجر به شناخت بهینهترین پوشش مخزن آب‌انبار در بین نمونههای مطالعه شده میگردد.
برای انجام این تحقیق پنج نمونه از آبانبارها با ساختار متفاوت گنبد در شهر یزد انتخاب گردید و میزان دریافت تابش سالیانه آنها در گرمترین روز سال، در ساعات 14، 16و 18 با استفاده از تحلیل انرژی‌پلاس نرم‌افزار راینو تحت پلاگینهای هانی‌بی و لیدی باگ انجام گرفت. نتایج آنالیزها نشان میدهد؛ با افزایش سطوح گنبدها میزان جذب حرارت در محدوده در معرض تابش و در محدوده سایه بیشتر میشود. در هنگام طلوع و غروب خورشید مقدار دریافت تابش تقریباً در تمام گنبدها شبیه هم است، ولی هنگام ظهر؛ جذب حرارت گنبدهای با خیز بلند و سطح تماس کم نسبت به تابش خورشید؛ کمتر از گنبدهای با خیز کم و سطح تماس زیاد است؛ که علت اصلی آن ایجاد سایه بیشتر و جذب حرارت کمتر در این نوع گنبدها میباشد. بیشترین دریافت حرارت در ساعت 14 مربوط به گنبد برسویه تفت (kwh/m2 128187) با خیز کم و کمترین دریافت حرارت در حاج قاضی یزد با خیز بلند و سطح تماس کم (kwh/m2 80753) است. رابطهی بین خیز طاق گنبد با میزان دریافت تابش خورشید تقریباً مستقیم است؛ لذا استفاده از گنبد با خیز طاق و ارتفاع زیاد و سطح تماس کم با توجه به شرایط اقلیمی یزد در آبانبارها عملکرد حرارتی مناسبتری داشته است.
برای انجام این تحقیق پنج نمونه از آبانبارها با ساختار متفاوت گنبد در شهر یزد انتخاب گردید و میزان دریافت تابش سالیانه آنها در گرمترین روز سال، در ساعات 14، 16و 18 با استفاده از تحلیل انرژی‌پلاس نرم‌افزار راینو تحت پلاگینهای هانی‌بی و لیدی باگ انجام گرفت. نتایج آنالیزها نشان میدهد؛ با افزایش سطوح گنبدها میزان جذب حرارت در محدوده در معرض تابش و در محدوده سایه بیشتر میشود. در هنگام طلوع و غروب خورشید مقدار دریافت تابش تقریباً در تمام گنبدها شبیه هم است، ولی هنگام ظهر؛ جذب حرارت گنبدهای با خیز بلند و سطح تماس کم نسبت به تابش خورشید؛ کمتر از گنبدهای با خیز کم و سطح تماس زیاد است؛ که علت اصلی آن ایجاد سایه بیشتر و جذب حرارت کمتر در این نوع گنبدها میباشد. بیشترین دریافت حرارت در ساعت 14 مربوط به گنبد برسویه تفت (kwh/m2 128187) با خیز کم و کمترین دریافت حرارت در حاج قاضی یزد با خیز بلند و سطح تماس کم (kwh/m2 80753) است. رابطهی بین خیز طاق گنبد با میزان دریافت تابش خورشید تقریباً مستقیم است؛ لذا استفاده از گنبد با خیز طاق و ارتفاع زیاد و سطح تماس کم با توجه به شرایط اقلیمی یزد در آبانبارها عملکرد حرارتی مناسبتری داشته است.
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
مطالعات موضوعی در معماری و شهرسازی اسلامی (مانند ايده های فضائی- هندسی، نمادها، آرايه ها، احجام و غیره)
دریافت: 1399/2/5 | پذیرش: 1399/2/5 | انتشار: 1399/2/5
دریافت: 1399/2/5 | پذیرش: 1399/2/5 | انتشار: 1399/2/5
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
Journal of Researches in Islamic Architecture is licensed under a Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.
