Suggest solutions for the effectiveness of "Islamic teachings on architecture courses" Case Study: Architectural Design Basics Courses Based on the four approaches approved by the Transformation Council of the Supreme Council of the Cultural Revolution:(Islamization, localization, efficiency and updating). JRIA 2020; 8 (3) :51-68
URL:
http://jria.iust.ac.ir/article-1-1354-fa.html
نقره کار سلمان، معینمهر صدیقه. پیشنهاد راهکارهایی برای اثربخشی «آموزههای اسلامی بر دروس رشته معماری» نمونه موردی: دروس مقدمات طراحی معماری بر اساس چهار رویکرد مصوّب شورای تحولِ شورایعالی انقلاب فرهنگی (اسلامیسازی، بومیسازی، کارآمدی و روزآمدی). پژوهشهاي معماري اسلامي. 1399; 8 (3) :51-68
URL: http://jria.iust.ac.ir/article-1-1354-fa.html
چکیده: (3109 مشاهده)
بازنگری و تحوّل در آموزش معماری، اول، بهصورت دورهای، و دوم، در شرایط کنونی کشور، یک ضرورت میباشد؛ چراکه برنامه و سرفصل رشته کنونی، در دو بخش نقص دارد. در «عرصه نظری»، تأثیر «آموزههای اسلامی» بر مبانی آموزش کمرنگ بوده؛ و برنامه نیز پس از تدوین اولیه، متناسب با «نیازهای بومی کشور» بصورت پویا و هوشمند، مورد بازنگری، تغییر و اصلاح قرار نگرفته است. یعنی نه با آرمانها و ارزشهای انقلاب، و نه با واقعیتهای کشور و نیازهای مردم، همآهنگ نیست. در «عرصه عملی»، سازوکار اجرای آموزش معماری، یک سامانه هدفمند نمیباشد؛ و بهصورت یک کل یکپارچه در راستای پرورش همهجانبه معماران شایسته عمل نمیکند. نتیجه آنکه فارغالتحصیلان این رشته پس از طی دوره آموزشی، نه به رشد متعادل قوای فردی انسانی میرسند (حُسن فاعلی)؛ و نه از کارآیی حرفهای معمارانه لازم برای برآوردن نیازهای جامعه برخوردارند (حُسن فعلی). سطح پایین کیفیت معماری امروز کشور، چه از جنبه علمی و فنّی و چه از بُعد هنری و چه برخورداری آثار از اصالت و هویتهای خودی، شاهدی بر این مدعاست. حل این مشکل، نیازمند تأمل و بازنگری در برنامه و سرفصل رشته معماری است. در همین راستا «شورای تحول علوم انسانی و هنر» چهار رویکرد «روزآمدی، بومیسازی، کارآمدی و اسلامیسازی» را بهعنوان مبنای بازنگری و تحوّل به وزارت علوم ابلاغ کرد؛ و مقرر شد برنامه و سرفصل رشته معماری مبتنی بر این رویکردها بازنگری شود. هدف تحقیق پیشِرو، جستجوی راهکارهای عملی برای اثربخشی این چهار رویکرد بر آموزش معماری است. پرسش تحقیق آن است که چه راهکارهایی برای نیل به این هدف وجود دارد؟ بههمین منظور با انتخاب دروس مقدمات طراحی معماری، و با روش تحقیق ترکیبی استدلال منطقی و موردپژوهی تمرینهایی طراحی گردید؛ و تلاش شد از جامعیت نسبی برخوردار باشند؛ سپس با مشارکت دانشجویان اجرا شد و با تکنیک «تحلیل محتوای» آثار، پاسخ پرسش مکشوف گردید. نمونههای بررسی شده، از میان سه گروه از دانشجویان درس مقدمات طراحی معماری 1، 2، و 3 در دانشگاه تربیت دبیر شهیدرجایی(ره) است. یافتههای پژوهش حاکی از آن است که تحول اساسی برای نیل به هدف مذکور باید در سه رُکن اصلی درس یعنی «هدف، محتوا و روش تدریس» ایجاد شود. بر این اساس با طراحی «تمرینهای غنیسازیشده» میتوان ضمن رشد سه مهارت «درک، خلق و بیان معماری» در دانشجو (حُسن فاعلی) زمینه جهتگیری این مهارتها در راستای چهار رویکرد یادشده را فراهم نمود؛ و مهندسانی «روزآمد و کارآمد» و اهل خدمت به مردم برای «ایران اسلامی» تربیت کرد (حُسن فعلی).