دوره 10، شماره 2 - ( 1-1401 )                   جلد 10 شماره 2 صفحات 66-45 | برگشت به فهرست نسخه ها

XML English Abstract Print

Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Abbasi B, Bemanian M. Theoretical principles of ethical architecture in the holy Quran: On the basis of Aristotelian logic in Islamic school of thought. JRIA 2022; 10 (2) :45-66
URL: http://jria.iust.ac.ir/article-1-1545-fa.html
عباسی بشری، بمانیان محمدرضا. اصول نظری معماری اخلاق مدار در قرآن کریم، با تکیه بر منطق صوری ارسطویی در اندیشه اسلامی. پژوهش‌هاي معماري اسلامي. 1401; 10 (2) :45-66

URL: http://jria.iust.ac.ir/article-1-1545-fa.html

اصول نظری معماری اخلاق مدار در قرآن کریم، با تکیه بر منطق صوری ارسطویی در اندیشه اسلامی
بشری عباسی* ، محمدرضا بمانیان
دانشگاه آلبرتا
چکیده:   (2281 مشاهده)
پژوهش پیش­ رو، پژوهشی قرآنی است که با بررسی تأثیر اخلاق بر معماری از منظر قرآن کریم، به شناخت معماری غیر­اخلاقی پرداخته و با هدف تبیین اصول نظری معماری اخلاق­مدار، به استقراء، استنتاج و معکوس­سازی منطقی مفاهیم استخراج­شده بر اساس منطق صوری ارسطویی می­پردازد. پرسش این مقاله این است که چگونه می­توان با تکیه بر آموزه­های منطق صوری ارسطویی، به تبیین اصول نظری معماری اخلاق­مدار از منظر قرآن کریم پرداخت؟ با توجه به اولویت دوری جستن از رذائل اخلاقی بر کسب فضائل اخلاقی در دین مبین اسلام و نیز جایگاه معماری به عنوان عمل اختیاری انسان که مؤثر از صفات درونی فرد و جامعه پیرامونش می­باشد، می­توان رذائل اخلاقی را مهمترین عامل شکل­گیری اصولی غیراخلاقی برای معماری در نظر گرفت، و رذیلت­های مذکور در قرآن مجید، این اصول را از منظر کتاب آسمانی مسلمین مشخص می­نماید و بستری می­شود برای شناخت اصول معماری اخلاقی. این پژوهش در گونه استدلال منطقی و با رویکردی تحلیلی تفسیری به بررسی مستندات و منابع می­پردازد و یافته­های پژوهش با استفاده از تکنیک مصاحبه نیمه سازمان­یافته، اعتبارسنجی می­شوند. مصاحبه­ها حاکی از تأیید متخصصین در زمینه مفاهیم مطرح­شده در اصول و نیز کامل بودن وکافی بودن اصول نظری استخراج­شده از فرآیند منطقی پژوهش می­باشد. این اصول نظری تأیید شده در پژوهش عبارتند از: 1) معماری باید راه ایجاد یاد و ذکر خداوند باشد. 2) معماری باید ابزار تکریم مخاطب و عدم تفاخر بر آن‌ها باشد. 3) معماری باید موجب و سبب ایجاد هدفمندی نسبت به نیازهای دنیوی و اخروی انسان باشد. 4) معماری باید موجب رفع و محو فاصله طبقاتی شده و ابزار ایجاد برابری با دیگر انسان­ها باشد. 5) معماری باید موجب ایجاد تعادل در لذات و امیال انسان ­شود. 6) معماری باید بواسطه ساختاری اقتصاد­­محور و طبیعتگرا موجب اعتدال­گرایی در تأمین نیازهای انسان ­شود. 7) معماری باید با توجه و اعتقاد به عدم بقا و جاودانگی دنیوی انسان، قائل به استحکام در ساخت بنا باشد. بنابراین نتیجه این پژوهش نشان‌دهنده امکان استخراج منطقی اصولی منسجم از قرآن کریم به منظور خلق معماری اخلاق­مدار است که می­تواند با تکیه بر پایه­هایی محکم و استدلال­پذیر، در عرصه نظر و عمل مورد بهره­برداری قرار گیرد.
واژه‌های کلیدی: قرآن کریم، اخلاق اسلامی، اصول معماری اخلاق مدار، منطق صوری ارسطویی
متن کامل [PDF 608 kb]   (651 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: جايگاه حکمت نظری و عملی اسلام در معماری و شهرسازی
دریافت: 1400/9/2 | پذیرش: 1401/1/17 | انتشار: 1401/1/20
ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA
ارسال پیام به نویسنده مسئول

بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.

کلیه حقوق این وب سایت متعلق به مجله پژوهش های معماری اسلامی می باشد.

طراحی و برنامه نویسی : یکتاوب افزار شرق

© 2024 CC BY-NC 4.0 | Iran University of Science & Technology

Designed & Developed by : Yektaweb