دوره 12، شماره 2 - ( 4-1403 )
جلد 12 شماره 2 صفحات 19-1 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Eslami Mahmoodabadi M, Peyvastehgar Y, Heydari A. (2024). Peace at home Case example: Kerman city houses. JRIA. 12(2), 1-19. doi:10.61186/jria.12.2.1
URL: http://jria.iust.ac.ir/article-1-1670-fa.html
URL: http://jria.iust.ac.ir/article-1-1670-fa.html
اسلامی محمودآبادی مطهره، پیوسته گر یعقوب، حیدری علی اکبر. ارزیابی ابعاد مختلف شکل‌گیری آرامش در خانههای معاصر کرمان (خانههای آپارتمانی و مستقل حیاط‌دار) پژوهش‌هاي معماري اسلامي 1403; 12 (2) :19-1 10.61186/jria.12.2.1
1- گروه معماری، واحد یاسوج، دانشگاه آزاد اسلامی، یاسوج، ایران.
2- گروه معماری و شهرسازی، واحد یاسوج، دانشگاه آزاد اسلامی، یاسوج، ایران.
3- گروه معماری، دانشکدۀ فنی و مهندسی، دانشگاه یاسوج، ایران.
2- گروه معماری و شهرسازی، واحد یاسوج، دانشگاه آزاد اسلامی، یاسوج، ایران.
3- گروه معماری، دانشکدۀ فنی و مهندسی، دانشگاه یاسوج، ایران.
چکیده: (6078 مشاهده)
مسکن به‌عنوان فضایی برای سکنی گزیدن و زندگی، همواره از ابتدای تاریخ تاکنون یکی از اولین فضاهایی بوده که انسان با آن سروکار داشته و ویژگی‌های این بنا و به خصوص فضای داخلی آن به سبب ارتباط مستقیمی که در ساعات طولانی از روز با انسان دارد، از اهمیت بالایی برخوردار بوده است. آرامش یکی از نیازهای روحی و روانی هر فرد است که بایستی در خانه تأمین شود و این موضوع، تأمین آرامش را به یکی از مهمترین کارکردهای خانه تبدیل می‌کند.
تأمین آرامش در ارتباط با خانههای معاصر که ساکنین آن به خاطر مشکلات متعدد زندگی شهرنشینی، خانه را بیش از همیشه به‌عنوان مکانی برای استراحت و آرامش قلمداد می‌کنند، از اهمیت ویژه‌تری برخوردار است؛ و این در حالی است که چگونگی حصول این معنا در خانه، کمتر در متون تخصصی به ویژه در حوزه معماری مورد بررسی قرار گرفته است. بر همین اساس پژوهش حاضر با هدف استخراج عوامل ایجادکننده آرامش در خانه و کارکرد ویژگی‌های فضایی خانه در تأمین این عوامل در دو الگوی رایج خانههای معاصر شامل خانههای آپارتمانی و خانههای مستقل حیاط‌دار شکل گرفت و چگونگی نمودپذیری آرامش در خانه را مورد بررسی قرار داد. در این مطالعه از روش «ساختار معانی» به‌عنوان رویکردی از پژوهش کیفی با تکنیک‌های عکسبرداری، مشاهده میدانی، پرسشنامه، و مصاحبه‌های نیمه‌ساختاریافته نردبانی استفاده شد. چارچوب مفهومی پژوهش تحت مدل سطوح معانی راپاپورت (1988)، پیامدها و معانی حاکم بر خصوصیات را در قالب گزاره‌های «خصوصیت، کارکرد آشکار، و کارکرد پنهان» تشریح می‌نماید.
برای اطمینان از دریافت اطلاعات لازم، مفهوم اشباع نظری تعیین‌کننده تعداد نمونه‌ها، مصاحبه‌ها، و دریافت داده‌ها بود.
بر اساس نمودار ساختار زنجیره‌ای ارزش، نمودپذیری مفهوم آرامش به طور عمده تحت تأثیر قابلیت‌های محیطی «ارتباط با فضای باز» قراردارند. قابلیت‌های دیگری همچون «قدمت بنا»، «الگوی آشپزخانه»، «مالکیت»، «ابعاد فضایی»، و«تعداد اتاق‌ها» ایجاد آرامش در خانه را مهیا می‌کند. نتایج پژوهش علاوه بر ارائه یک چارچوب ساختاریافته برای مطالعه تطابق بین ایجاد مفهوم آرامش و ویژگی‌های فضایی خانه، بر ارزش‌های اساسی ساکنان و معانی پنهان در رابطه با این خصوصیات تأکید دارد.
تأمین آرامش در ارتباط با خانههای معاصر که ساکنین آن به خاطر مشکلات متعدد زندگی شهرنشینی، خانه را بیش از همیشه به‌عنوان مکانی برای استراحت و آرامش قلمداد می‌کنند، از اهمیت ویژه‌تری برخوردار است؛ و این در حالی است که چگونگی حصول این معنا در خانه، کمتر در متون تخصصی به ویژه در حوزه معماری مورد بررسی قرار گرفته است. بر همین اساس پژوهش حاضر با هدف استخراج عوامل ایجادکننده آرامش در خانه و کارکرد ویژگی‌های فضایی خانه در تأمین این عوامل در دو الگوی رایج خانههای معاصر شامل خانههای آپارتمانی و خانههای مستقل حیاط‌دار شکل گرفت و چگونگی نمودپذیری آرامش در خانه را مورد بررسی قرار داد. در این مطالعه از روش «ساختار معانی» به‌عنوان رویکردی از پژوهش کیفی با تکنیک‌های عکسبرداری، مشاهده میدانی، پرسشنامه، و مصاحبه‌های نیمه‌ساختاریافته نردبانی استفاده شد. چارچوب مفهومی پژوهش تحت مدل سطوح معانی راپاپورت (1988)، پیامدها و معانی حاکم بر خصوصیات را در قالب گزاره‌های «خصوصیت، کارکرد آشکار، و کارکرد پنهان» تشریح می‌نماید.
برای اطمینان از دریافت اطلاعات لازم، مفهوم اشباع نظری تعیین‌کننده تعداد نمونه‌ها، مصاحبه‌ها، و دریافت داده‌ها بود.
بر اساس نمودار ساختار زنجیره‌ای ارزش، نمودپذیری مفهوم آرامش به طور عمده تحت تأثیر قابلیت‌های محیطی «ارتباط با فضای باز» قراردارند. قابلیت‌های دیگری همچون «قدمت بنا»، «الگوی آشپزخانه»، «مالکیت»، «ابعاد فضایی»، و«تعداد اتاق‌ها» ایجاد آرامش در خانه را مهیا می‌کند. نتایج پژوهش علاوه بر ارائه یک چارچوب ساختاریافته برای مطالعه تطابق بین ایجاد مفهوم آرامش و ویژگی‌های فضایی خانه، بر ارزش‌های اساسی ساکنان و معانی پنهان در رابطه با این خصوصیات تأکید دارد.
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
اصول راهبردی و راهکارهای عملی در معماری و شهرسازی اسلامی
دریافت: 1401/11/12 | پذیرش: 1403/2/11 | انتشار: 1403/4/24
دریافت: 1401/11/12 | پذیرش: 1403/2/11 | انتشار: 1403/4/24
فهرست منابع
1. اشرف صادقی، علی. 1392. فرهنگ جامع زبان فارسی. تهران: فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی.
2. افشاری، محسن، و شهرام پوردهیمی. 1394. توالی معنادار فعالیت‌ها در مسکن، نمونه موردی: ایل قشقایی. مطالعات معماری ایران 4 (7): 5-17.
3. امامقلی، عقیل، سیمون آیوازیان، علی زاده محمدی، و سید غلامرضا اسلامی. 1391. روان‌شناسی محیطی، عرصه مشترک معماری و علوم رفتاری. علوم رفتاری 4 (14): 23-44 .
4. آصفی، مازیار، و الناز ایمانی. 1395. بازتعریف الگوهای طراحی مسکن مطلوب ایرانی- اسلامی معاصر با ارزیابی کیفی خانههای سنتی. پژوهش‌های معماری اسلامی 4 (2): 56-73
5. بوجاریان، بهاره، و سکینه اقبال. 1395. تاثیرات خانه آرامش بر انسان و نقش طبیعت و مینیمالیسم. در کنفرانس بین‌المللی مهندسی و علوم انسانی، دوره چهارم.
6. خادم‌محمدی، فاطمه، و حسین صفری. 1394. تأثیر معماری داخل بر آرامش ساکنین. در کنفرانس بین‌المللی پژوهش‌های نوین در معماری و شهرسازی، دوره هشتم.
7. دهخدا، علی اکبر. 1377. فرهنگ دهخدا، جلد دهم. تهران: چاپ گستر.
8. فرانکل ویکتور، امبل. 1378. انسان در جست و جوی معنا. ترجمه‌ی اکبر معارفی. تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
9. قریشی، علی اکبر. 1371. قاموس قرآن. تهران: انتشارات دارالکتاب اسلامی.
10. کریمی، علی. 1393. حقیقت خانه، رهیافتی به شناخت قدر و منزلت شایسته خانه. رواق نظر، ده مقاله در معماری. تهران: موسسه تالیف، ترجمه، و نشر آثار هنری متن.
11. مارشال ریو، جان. 1398. انگیزش و هیجان. ترجمه‌ی مهدی گنجی. تهران: ساوالان.
12. معین، محمد. 1388. فرهنگ فارسی معین. تهران: امیرکبیر
13. نقی‌زاده، محمد. 1391. تأملی در شناخت مبانی مسکن اسلامی‌ایرانی. فصلنامه هنر (170): 38-55.
14. ویس کریمی، مهرداد، و سید رضا مودب. 1389. بررسی تطبیقی آرامش روانی در روان‌شناسی با اطمینان قلبی در قرآن کریم. فصلنامه مطالعات تفسیری 1 (4): 163-186.
15. Afshari, Mohsen, and Shahram Pourdeihimi. 2014. Meaningful Sequences of Activities in Dwelling, Case Study of Qashqai Tribe. JIAS 4 (7): 5-17.
16. Aghil, Emamgholi, Simon Ayvazian, Ali Zadehmohammadi, and Seyed Gholamreza Eslami. 2013. Environmental Psychology: The Common Field Between Architecture and Behavioral Sciences. Behavioral Sciences 4 (14): 23-44.
17. Asefi, Maziyar, and Elnaz Imani.2016. Redefining Design Patterns of Islamic Desirable Contemporary Housing through Qualitative Evaluation of Traditional Homes. Journal of Researches in Islamic Architecture 4 (2): 56-73.
18. Ashraf Sadeghi, Ali, 2013. A Comprehensive Dictionary of the Persian Language. Tehran: Academy of Persian Language and Literature.
19. Boojariyan, Bahare, and Sakine Eghbal. 2016. The Effects of the Peace House on Humans and the Role of Nature and Minimalism. In International Conference on Engineering and Human Sciences, Fourth Session.
20. Dehkhoda, Aliakbar. 1998. Dehkhoda Dictionary,10th Volume. Tehran: Chape Gostar.
21. Frankl Viktor, Emil. 1999. Man's Search for Meaning. Translated by Akbar Maerefi. Tehran: University of Tehran Press.
22. Ghoreyshi, Aliakbar. 1992. Quran Dictionary. Tehran: Dar Al-Ketab Eslami.
23. Gutman, J. 1982. A Means-End Chain Model Based on Consumer Categorization Processes. Journal of Marketing: 60-72. [DOI:10.1177/002224298204600207]
24. Karimi, Ali. 2014. The Truth of the House, An Approach to Recognizing the Worth and Dignity of the House. Ravagh-e-Nazar, Ten Essays in Architecture. Tehran: Matn Institute of Authoring, Translation, and Publication of Artworks.
25. Khadem Mohamadi, Fateme, and Haossein Safari. 2015. The Effect of Interior Architecture on the Peace of Residents. In International Conference on Modern Researches in Architecture and Urban Planning, Eighth Session.
26. Marshal Rio, Jan. 2019. Motivation And Excitement. Translated by Mehdi Ganji. Tehran: Savalan.
27. Mehrabian, A., and J. Russell. 1974. An Approach to Environmental Psychology. Cambridge, MA: MIT Press.
28. Moein, Mohamad. 2009. Moeen Persian Dictionary. Tehran: Amirkabir
29. Naghizade, Mohhamad. 2012. A Reflection on The Basics of Iranian Islamic Housing. Art (170): 38-55.
30. Newman, O. 1974. Creating Defensible Space. London: The Architectural Press.
31. P. A. 1982. Physiological, Comfort, Performance, And Social Effects of Heat Stress. Journal of Social Issues (37): 71-94. [DOI:10.1111/j.1540-4560.1981.tb01058.x]
32. Rapoport, A. 1977. Human, Aspects of Urban Form: Towards a Man-Environment Approach to Urban Form and Design. Pergamon
33. __________. 2005. Culture, Architecture, and Design. Locke Science Publishing Company, Inc.
34. Saldana, J. 2010. The Coding Manual for Qualitative Researchers.
35. Tasire memaridakhel bar arameshe sakenin،conference beynolmelaliye pagooheshhaye novin dar memari va shahrsazi.doreye hashtom
36. Veysekarimi, Mehrdad, and Seyed Reza Moaddab. 2010. A Comparative Study of Mental Peace in Psychology with Reassurance of the Heart in the Holy Quran. Holy Quran and Islamic Texts 1 (4): 163-186.
37. Werner, C.M, I. Altman, and D. Oxley. 1985. Temporal Aspects of Homes: A Transactional Perspective. In Home Environments. Edited by Werner C.M & Altman H. New York and London: Plenum Press. [DOI:10.1007/978-1-4899-2266-3_1]
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
Journal of Researches in Islamic Architecture is licensed under a Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.
