دکتر ندا سادات صحراگرد منفرد، آقای دکتر دکتر سید عباس یزدانفر، خانم مهندس فاطمه امامی پور مطلقیان،
دوره 12، شماره 1 - ( 1-1403 )
چکیده
امروزه بنا به ماهیت و معضلات بافتهای فرسوده شهری که عمدتا کاهش ارزش‌های سکونتی و افزایش تقاضا به منظور خروج از این مناطق است، ضرورت بازآفرینی آنها به موضوعی محوری تبدیل شده است. از سوی دیگر نوسازی در این محدوده‌ها عمدتا با دید سود‌جویانه و بدون نظارت کافی صورت می‌پذیرد. توسعه مختلط کاربری‌ها به عنوان یک جز کلیدی در رشد هوشمند و شهرسازی نوین مطرح می‌باشد. هدف این مقاله شناسایی و ارزیابی مولفه های اختلاط کاربری موثر بر بازآفرینی بافت های فرسوده است. روش تحقیق این پژوهش ترکیبی(کمی و کیفی) می باشد. در ابتدا با روش توصیفی- تحلیلی مولفه‌های موثر بر اختلاط کاربری و بازافرینی بافت فرسوده استخراج شد و سپس فراوانی مولفه‌های مستخرج از ادبیات موضوع نیز بررسی گردید(تحلیل محتوا). پس از آن ارتباط میان مولفه‌های اختلاط کاربری موثر بر احیا بافت فرسوده در ساختاری نظام‌مند ترسیم شده و پرسشنامه محقق ساخت بر این مبنا تهیه شد. از آنجا که این عوامل وابسته به زمینه‌اند، محله سیروس به عنوان نمونه مطالعاتی انتخاب شد و پرسشنامه توسط 120 نفر از ساکنین محله به ارزیابی گذاشته شد. لذا با استفاده از روش مورد پژوهی آن دسته از مولفه‌های اختلاط کاربری که در بازآفرینی بافت فرسوده محله سیروس موثرترند شناسایی شد. یافته‌های تحقیق حاکی از آن است که مؤلفه‌های تنوع گونه بندی مسکن، پیاده-دوچرخه محوری وعمودی یا افقی بودن عملکرد در اختلاط کاربری به ترتیب بیشترین تاثیر را در بازآفرینی بافتهای فرسوده محله سیروس دارند. سپس با استفاده از روش همبستگی میزان ارتباط بین مولفه های اختلاط کاربری با هم که در بازآفرینی بافت فرسوده نقش دارند شناسایی شده و چرایی ارتباط آن تحلیل شد. راهبرد های طراحی برای محله سیروس با توجه به تحلیل نتایج همبستگی، ایجاد تنوع گونه بندی مسکن از طریق ترکیبی از مساکن خصوصی و عمومی برای جذب اقشار مختلف درآمدی، استقرار مراکز عرضه کننده کالا و خدمات اساسی در فاصله مناسب از بافت مسکونی برای پیاده محور شدن و ایجاد پارکها و استفاده از عناصر سبز در جداره ها و کف سازی مسیر می باشد.
