در دهه‌های اخیر بهدنبال تغییرات در حوزه‌های مختلف اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و سیاسی، انواع گوناگونی از مسکن شکل گرفته است. در این راستا مسکن اجتماعی به‌عنوان یکی از اشکال پاسخگویی به نیاز مسکن میباشد. مسکن اجتماعی مسکنی است که با امکان اختلاط‌نشینی از شکل‌گیری آسیب‌های اجتماعی جلوگیری نموده و موجب انسجام اجتماعی در جامعه می‌گردد. با توجه به آنکه در ایران، طراحی این‌گونه از مسکن، با نگاهی جامع پیش میرود، تحقق امر سکونت با رویکردی معناشناسانه، به‌دلیل گسترش روزافزون سکونتگاه‌های بی‌کیفیت در شهرها، ضروری به‌نظر میرسد تا در چنین سکونتگاه‌هایی بتوان فضاهایی منطبق بر نیازهای انسان را طراحی نمود. هدف مقاله حاضر بازگشت به مفهوم سکونت و تبیین ابعاد پنهان آن در مسکن اجتماعی با رویکردی معناشناختی و به‌منظور دستیابی به سیاست‌های طراحی در جهت ارتقای کیفیت این‌گونه از مسکن میباشد. این مقاله با رویکردی کیفی و به روش تحلیل محتوای کیفی و در حوزه معماری انجام شده است. داده‌ها با استفاده از اجماع سه شیوه (مطالعات کتابخانه‌ای، مشاهده، و مصاحبه) جمع‌آوری شدهاند. در ادامه، داده‌های بدست آمده در محیط نرم‌افزار MAXQDA20 تحلیل شده، سپس با استفاده از کدگذاری، داده‌ها به مفاهیم، مقوله و سپس به ابعاد تبدیل شده است. با توجه به مطالعات انجام شده، چهار بعد شامل کالبدی- ساختاری، اجتماعی- فرهنگی، ادراکی- زیباشناختی، و زیست‌محیطی، ابعاد پنهان سکونت در مسکن اجتماعی میباشند که هر کدام اشاره به معنایی از نیازهای انسان دارند. بدین‌ترتیب زمانی انسان می‌تواند در جایی به مفهوم واقعی، سکنا گزیند که آن مکان فراتر از توجه به بعد کمی، بازنمایی از توجه به ابعاد وجودی او که همانا بعد جسمانی- روحانی، اجتماعی، معنوی، و روانی است، باشد تا همه جنبه‌های نیازهای مختلف او را برطرف نماید.
