مدیر گروه طراحی صنعتی

دکتر سید هاشم مسدد

اعضای هیئت علمی طراحی صنعتی

پیام مدیر گروه طراحی صنعتی
 

گروه آموزشی طراحی صنعتی با بیش از سی سال سابقه در تربیت دانشجویان در حیطۀ طراحی صنعتی و با پنج استادِ تمام­وقت در گرایش­های مختلف توانسته است در حوزۀ آموزش، ارتباط با صنایع و انجام پژوهش­های هدفمند، نقش مؤثری ایفا نماید. این دسته از فعالیت­ها نیز بر اساس تفکر طراحی، نیازهای اجتماعی و صنعتی و همچنین تحقیقات روزآمد رقم خورده است.

طراحی صنعتی به عنوان یک حوزۀ چندنظامه و بین رشته­ای قادر است نیازهای متنوع کاربران، مشتریان محصول و خدمات، کارفرمایان، صنعتگران و سایر گروه­های ذیربط در حوزه های مختلف تولیدات صنعتی و هم چنین طراحی خدمات را کشف و رفع نماید.

درمیان دروس متنوعی که برای این رشته درنظر گرفته شده است مباحثی مانند اصول تئوری و عملی طراحی صنعتی، روش­های توسعه محصولات و خدمات، ارگونومی، فرآیندهای تولید مواد و شناخت رفتار کاربران مطرح می­شود. این گروه آموزشی خود را متعهد می­داند، تا با ایجاد انگیزه، دانشجویان را به سمت کارآفرینی، فعالیت در پیشبرد پروژه­های واقعی و خلاقانه و همچنین شرکت در مسابقه­های داخل و خارج از کشور هدایت نماید.

بی تردید ایفای نقش در خصوص موارد پیشگفت، مستلزم آگاهی علمی، حرفه­ای و تخصصی است. این گروه آموزشی نیز باستناد این مهم، تمام تلاش خود را برای تربیت نیروهای متخصص این حوزه متمرکز ساخته و به تربیت دانش پژوهان در سه مقطع تحصیلی کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری مشغول است و بر این اساس نیز ساختار آموزش،  سیلابس­های درسی و کیفیت تعامل استاد و دانشجو، مدیریت می‌شود.

در رشته طراحی صنعتی دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه علم و صنعت ایران، دانشجویان قادر خواهند بود تا علاوه بر آنکه درک عمیق­تری نسبت به اصول و قواعد طراحی صنعتی خصوصا برای نیازهای جامعۀ ایران کسب ­نمایند، بلکه بتوانند موضوعات خلاقانۀ مورد علاقه خود را نیز توسعه دهند.  در این راستا، تجربیات استادان گروه، به همراه افراد متخصص در امر طراحی کمک خواهد کرد تا دانشجویان از بهترین آموزش ممکن در این رشته بهره­مند شوند.  
 

تعداد دانشجو:
۱۶۰
تعداد هیات علمی :
۵
تعداد دانش آموخته:
۹۰۰
آزمایشگاه ها ی زیر مجموعه گروه:
۱- آزمایشگاه ارگونومی پیشرفته (Advanced Ergonomics Lab.)
۲- آزمایشگاه مدلسازی سریع (Rapid Prototyping Lab.)

تاریخچه گروه طراحی صنعتی

  رشته طراحی صنعتی در دانشگاه علم و صنعت ایران در سال ۱۳۷۲ ده سال پس از تاسیس این رشته در ایران در دانشکده معماری و شهر سازی بعنوان یک گروه آموزشی مستقل تاسیس و با پذیرش ۴۳ دانشجو فعالیت خود را آغاز نمود. از تاریخ تاسیس و آغاز بکار این رشته تا سال ۱۳۸۴ در مجموع ۴۵۰ نفر دانشجو (پسر- دختر ) پذیرفته شده اند که از این تعداد ۲۳۴ نفر فارغ التحصیل شده و حدود ۱۷۱ نفر نیز مشغول به تحصیل میباشند.
 

  معرفی طراحی صنعتی

  امروزه محصولات صنعتی دارای الگوهای پیچیده ای از کارکردها و معانی میباشند که درک و احساس ما را از جهان، چگونگی نگرش و ایدئولوژی مان را درباره آن به نمایش میگذارند .

  اکثر اشیاء و محصولات به وجود آمده در دنیای مصنوع ما توسط صنعت ماشین ساخته شده است. این محصولات ماشینی به گونه ای هستند که دست انسان قادر به رقابت با آن نیست. آنها تجلی فرآیند طراحی انسان و با خصوصیات کمّی و کیفی هستند که به واقعیتی مادی و ملموس تبدیل شده اند .

  طراحی یا بطور خاص طراحی صنعتی فرایندی است جدا شده از ابزار تولید و متشکل از ابتکار و نوآوری که عوامل مستعد و گاه متضادی را با ترکیبی نو و در قالبی سه بعدی جا میدهد و ماشین این موجودیت مادی را در قالب تولیدی سری عرضه مینماید .

  وظیفۀ طراحان صنعتی در برنامه ریزی و خلق این تولیدات ماشینی، طراحی محصولاتی با کیفیت، بهینه، کاربردی و زیبا می باشد و بهمین دلیل یکی از فعالترین طراحان دنیای امروز طراحان صنعتی میباشند که با تمام وجود و شخصیت خلاق و ذوق هنری خود این وظیفه خطیر را بعهده میگیرند .

  طراحی صنعتی نیرویی روبه رشد است که بر اقتصاد جهانی، سلیقه ها و علایق شخصی مصرف کننده، هنر، مهندسی و حتی آموزش نفوذ و تأثیرگذاشته است و تأثیر نیز پذیرفته است ... " .

  طراحی صنعتی باید مجموعه ارتباطات عملکردی و ساختاری تشکیل دهنده یک محصول و یا یک شیء را که به شناخت حقیقت وجودی آن کمک می نمایند، به طور دقیق مورد توجه قرار دهد. بنابراین طراح با بررسی اولیه مشکل باید داده های مطرح شده از دیگر بخشها (بازاریابی، ارگونومی، الزامات اقتصادی، الزامات ساخت و ...) را مد نظر نیز قرار دهد. نقش طراح صنعتی در اینجا ، جانشین کردن خود به جای دیگر بخشهای گفته شده نمی باشد بلکه، با ارائه ترکیبی واقعی، تجسمی و خلاقانه از ایده ها، انتظارات این بخشها را برآورده می سازد .

  این تقاضاها و داده ها متناسب با نوع مشکل تغییر می یابند و طراح صنعتی به صورت " حل مشکل " (Problem Solving) آن را مورد بررسی قرار خواهد داد. طراح با استفاده از کروکی ها، اتودها، راندوها، ماکت، نقشه و مطابق با داده ها و الزامات، طرحهای تجسمی و نو ارائه می نماید. این طرحها و ایده ها باید علاوه بر جوابگویی به داده ها و نیازهای اولیه کاربران، دارای ارزشهای افزوده دیگری مانند ارگونومی، رعایت حفظ محیط زیست ، زیبایی، هویت و منطبق با خصوصیات و ویژگیهای دیگر انسانی نیز باشد .

  یک طراح صنعت باید علاوه بر آگاهی های فنی و تجربه کارگاهی، دارای حساسیتهایی در بکارگیری مواد و بالا بردن کیفیت زندگی و همچنین آشنا به آداب، فرهنگ و سنت جامعه باشد. که تمام این موارد به او اجازه تعیین وانتخاب بهترین ترکیب احجام ، فرمها و رنگها را داده که مطمئناً با در نظرگیری انعطاف پذیری در سری سازی محصولات صنعتی و طریقه ساخت صنعتی خواهد بود .

  تعارف ارایه شده برای تخصص " طراحی صنعتی " می تواند به خوبی میدان فعالیتهایش را بپوشاند. امروزه، طراحی صنعتی جایگاه حقیقی و حقوقی خود را در کشورهای صنعتی و توسعه یافته پیدا نموده و شرکتها و کارخانجات نوآور به خوبی از آن بهره می جویند. این تخصص نیز باید بتواند در ایران بوسیله کمک به رشد صنایع، جایگاه واقعی خویش را هم در زمینه آموزشی و هم در صنعت کشور پیدا نماید .

  ۲- حوزه های فعالیت تخصصی طراحی صنعتی

  با تعاریف ارایه شده، طراحی صنعتی به تمام جنبه های محیط انسانی، مشروط شده به ساخت صنعتی، مرتبط می شود. این زمینه ها به گونه زیر طبقه بندی شده اند .

  - طراحی محصول : طراحی صنعتی می تواند با یک روش و متد منطقی در این زمینه ها مداخله وهمکاری نماید و خلاقیت کامل یک محصول را بعهده بگیرد و یا به طور سطحی در اصلاح زیبایی یک محصول موجود مداخله نماید. - طراحی محصولات مصرف عام : این زمینه عبارت است از طراحی تمام محصولات مورد استفاده عام مانند وسائل برقی، ابزارها، وسائل دفتری، وسائل خانگی، چراغانی شهری، ساعت ها، شیرآلات و … طراح می تواند همچنین در زمینه های محصولات تولید انبوه ( مانند قاب عینک، چاقو و کارد، ظروف و یا به روش سری کم (مانند ماشینهای ابزار) یا محصولات تک ساز (مانند سالنهای کنترل و مراقبت ویژه) همکاری و حضور داشته باشد .

  - طراحی مبلمان : شاخه ای تخصصی از طراحی می باشد که معمولاً به طراحانی اطلاق می شود که با گرایش هنری و طراحی داخلی آموزش دیده اند . زمینه کار آنها طراحی انواع میز، صندلی، مبل، کمد، دکوراسیون داخلی و … می باشد .

  - طراحی تجهیزات : شامل تجهیزات پزشکی و بیمارستانی،کشاورزی، ابزارهای دستی، ماشین ابزار، چرخ های حمل بار، تجهیزات تعمیر و نگهداری، تجهیزات عمومی، الکترونیکی و …

  - طراحی وسائل حمل ونقل شخصی و عمومی : طراحی وسائل حمل ونقل موتوری وغیر موتوری، طراحی وسائل حمل ونقل جاده ای (که طراحی خودرو شخصی یکی از شاخه های تخصصی آن محسوب می شود)، طراحی وسائل حمل ونقل شهری عمومی و ریلی، شاخه آبی (قایقهای بادی، موتوری و … )، شاخه هوایی .

  - طراحی تابلوهای نمایشگر (Interface Design) : عبارت است از طراحی تابلوهای کنترل و فرمان، نمایشگرها یا تابلوهای محصولات نمایشی .

  - طراحی محیط، سامان دهی و سازمان دهی شهری : طراحان محیط و سامان دهی شهری معمولاً در طراحی فضاهای شهری ، معماری فضاهای عمومی ، فضاهای بازی کودکان و پارکها، مبلمان شهری، فضاها و نمایشگاههای عرضه کالا، طراحی محلهای عرضه و فروش کالا و محصولات مشارکت می نمایند .

  - طراحی بسته بندی Packaging Design : عبارت است از طراحی فرم و گرافیک بسته و تجهیزات جهت نگهداری، حفاظت، انبارداری و حمل ونقل کالا و محصولات .

  ۳- مزایای به کارگیری طراحی صنعتی

  امروزه استفاده از محصولات پیچیدگی زیادی برخوردار شده است. تکنولوژی بکار رفته در پاره‌ای از محصولات می­تواند سادگی و یا راحتی استفاده آن را برای کاربران تحت تاثیر قرار داده و در نتیجه عدم مقبولیت محصول از طرف استفاده گر را به همراه داشته باشد. در چنین وضعیتی، طراحی صنعتی می­تواند در جهت ساده نمودن و راحتی ارایه عملکردهای آن به کمک گرفته شود. همچنین، در بازاری که مملو از تولیدات مشابه از لحاظ تکنولوژی و کیفیت است، ارزش های فرهنگی و اجتماعی در قالب ظاهر و کارکرد اشیاء ظهور می یابد و می‌تواند موجب فروش بیشتر کالا شود. و در بازاری که نیازهای مشتریان آن مرتباً دستخوش تحول است طراحی صنعتی بعنوان یکی از عوامل کلیدی می تواند موفقیت محصولات را برای شرکت های تولیدی تضمین نماید . بنابراین، طراحی صنعتی وظیفه دارد تا در بالا بردن کیفیت عملکرد و کیفیت ظاهری تولیدات صنعتی تلاش نماید .