مهندسی مالی
۱-مقدمه
هدف نهایی و اصلی هر کسب و کاری ایجاد ارزش برای مشتریان، صاحبان آن کسب و کار و دیگر سهامداران و سرمایهگذاران آن است. بنابراین آنچه که برای واحدهای تجاری اهمیت دارد، اتخاذ تصمیمات صحیح و بهینه برای تخصیص منابع خود (سرمایه، تجهیزات، ساختمان، منابع انسانی و دانش تخصصی) در راستای ایجاد بیشترین ارزش ممکن با توجه به هزینهها و سرمایهگذاریهای انجام شده است.
اغلب فعالیتهای مهندسین صنایع را در راستای تصمیمگیری مناسب در تحقق اهداف سازمانی و یا فردی میشناسند. عملکرد مالی اشخاص حقیقی و حقوقی و همچنین بودجه در دسترس، از مهمترین ابعاد موثر بر تصمیمات است که در تحقق اهداف میتوانند نقش کمککننده و یا بازدارنده داشته باشد. بنابراین در صورتی که فرآیندهای تصمیمگیری به درستی انتخاب و اجرا شوند، بازده مالی شرکت و سرمایهگذاران نتیجه قابل ملاحظهای خواهد داشت. درنتیجه میتوان گفت دانش مالی مدیران و سطح سواد آنها در این زمینه میتواند بر درک درست مسائل و مشکلات کسب وکار و غلبه بر آنها موثر واقع شود.
از زاویهای دیگر شاید بتوان مهمترین وجه تمایز رشته مهندسی صنایع با سایر رشتههای مهندسی را "مسئله محوری" در مقابل "پدیده محوری" رشتههای دیگر دانست. در واقع تمرکز بر حل مسئله از طریق راهحل جامع و بهینه نقطه کانونی رشته مهندسی صنایع است. یکی از جذابترین حوزههای مسئله خیز مربوط به حیطهی مالی است.
مهندسی مالی شامل بهینهسازی، طراحی، توسعه و نوآوری در ابزار و سیستمهای مالی و ارائه راهحلهای خلاق برای حل مشکلات و مسائل مالی و کاهش ریسک در تصمیمات مهندسی صنایع با تمرکز بر حوزههای مالی است. در واقع گرایش مهندسی مالی علاوه بر مهارتهای عمومی مهندسی صنایع نظیر بهینهسازی نیازمند دانشی ترکیبی از علوم زیر است:
ریاضیات مالی- علوم کامپیوتر- فن آوری اطلاعات- انبارش داده های مالی محاسبات رایانه ای مالی- مدیریت و تحلیل ریسک.
۲- اهداف
برخی اهداف اصلی از احساس نیاز به این گرایش و زمینههای اصلی شکلگیری آن در دانشکده مهندسی صنایع دانشگاه علم و صنعت ایران را میتوان به صورت زیر بر شمرد:
-
گرایش به سمت خصوصی سازی در کشور و پیشتاز بودن دانشکده در حوزه های صنعتی و مالی
-
جهانی شدن و رشد روزافزون گردش مالی در بازار جهانی و نقش دانشگاه های برتر در این حوزه
-
تنوع خدمات مالی و رشد بورس اوراق بهادار در کشور
-
نیاز مبرم موسسات مالی، اقتصادی و صنعتی به کاهش و مدیریت ریسک
-
نیاز اکثر مراکز خدماتی و صنعتی کشور به تامین مالی
-
نیاز روزافزون کشور به حل مشکلات مالی و تعیین دقیق استراتژیهای مالی
-
گرایش به سمت ساختار بازارهای مالی متمرکز، ادغام بورسها و جهانی شدن
-
رشد بانکداری اسلامی و نیاز به بومی سازی علوم مالی در کشور
-
توسعه روزافزون موسسات مالی از قبیل موسسات بیمهای، شرکتهای سرمایهگذاری، موسسات اعتباری، لیزینگ و غیره.
-
توسعه روزافزون فناوری اطلاعات که بر ضرورت کاربرد این فناوری در مسایل و تصمیمگیریهای مالی افزوده است.
-
ضعف در بازار سرمایه کشور و نیاز به توانمند کردن هرچه بیشتر این بازار( نیاز به ابزارهای مالی جدید در بازار سرمایه به منظور کاهش ریسک
-
عرضه روز افزون محصولات مالی جدید و متنوع به بازار سرمایه که متاسفانه در کشور ما بدون مهندسی لازم خلق و تولید میشود.
۳-مهارتهای دانشآموختگان
از قابلیت های مهم دانش آموختگان این رشته می توان به توانایی آنها در درک همزمان مفاهیم صنعتی و مفاهیم مالی اشاره نمود. تکنیکهایی که در این گرایش به دانشجویان آموخته میشود علاوه بر هموارسازی مسیر موفقیت در بازار کار، معمولا دید مالی و اقتصادی مناسبی را ایجاد میکند که منجر به مدیریت بهتر در زندگی شخص نیز میگردد.
۴- برنامه آموزشی
به طور خلاصه برنامه آموزشی دوره کارشناسی ارشد مهندسی صنایع گرایش مهندسی مالی به صورت زیر است.
ردیف
|
نام درس
|
واحد
|
۱
|
دروس اصلی
|
۱۲
|
۲
|
دروس تخصصی
|
۱۲
|
۳
|
سمینار و پایان نامه
|
۸
|
جمع
|
۳۲
|
الف- دروس اصلی
ردیف
|
نام د رس
|
واحد
|
۱
|
اصول مهندسی مالی
|
۳
|
۲
|
مدلهای انتخاب سبد سرمایه گذاری
|
۳
|
۳
|
مدیریت و تحلیل ریسک مالی
|
۳
|
۴
|
فرایندهای تصادفی
|
۳
|
ب- دروس تخصصی و اختیاری
توضیح: دانشجو باید چهار درس از این سبد انتخاب کند.
ردیف
|
نام درس
|
واحد
|
۱
|
تصمیم گیری با معیارهای چند گانه
|
۳
|
۲
|
سری های زمانی مالی
|
۳
|
۳
|
برنامه ریزی غیرقطعی
|
۳
|
۴
|
بازارهای مالی با درآمد ثابت
|
۳
|
۵
|
الگوریتم های فرا ابتکاری
|
۳
|
۶
|
برنامه ریزی استراتژیک
|
۳
|
۷
|
فرآیندهای احتمالی پیشرفته در مهندسی مالی
|
۳
|
۸
|
فناوری اطلاعات و تجارت الکترونیک
|
۳
|
۹
|
اقتصاد سنجی
|
۳
|
۱۰
|
مدیریت سرمایه گذاری
|
۳
|
۱۱
|
بازارهای مالی نوظهور
|
۳
|
۱۲
|
طراحی و پیادهسازی سیستمهای پشتیبانی محاسبات مالی
|
۳
|
۱۳
|
بازارهای مالی اسلامی
|
۳
|
۱۴
|
مباحث منتخب در مهندسی مالی
|
۳
|
۱۵
|
مباحث پیشرفته در مهندسی مالی
|
۳
|
ج- سمینار و پایان نامه
ردیف
|
نام درس
|
واحد
|
۱
|
روش تحقیق
|
۱
|
۲
|
سمینار کارشناسی ارشد
|
۱
|
۳
|
پایان نامه کارشناسی ارشد
|
۶
|
|